“Na slechts vier maanden ontwerpen, aanschaf en montage is de bemanning nu op weg naar de Great Pacific Garbage Patch met het verbeterde System 001/B. Tijd om het op de proef te stellen.” 

Zo kondigde The Ocean Cleanup op Twitter op de langste dag van het jaar aan dat het weer op weg was naar de Great Pacific Garbage Patch. De reis verliep blijkbaar voorspoedig, want slechts vier da-gen later meldde Boyan Slat, de initiator van de plannen om de plastic soep op te ruimen, ook via Twitter, dat de plaats van bestemming bijna was bereikt. “Soon arriving in the Great Pacific Garbage Patch.”

Daar, in het gebied tussen Hawaï en Californië, drijft een plastic vuilnisbelt met een oppervlakte van twee keer Frankrijk. Wilson, zoals The Ocean Cleanup de enorme U-vormige plasticverzamelaar heeft genoemd, was daar oktober vorig jaar ook al, maar de test was toen niet succesvol. Het plastic bleef niet tussen de twee poten van de U hangen en tot overmaat van ramp brak een van de poten af. “Ongeplande leermogelijkheden” noemde The Ocean Cleanup deze test optimistisch.

Wat The Ocean Cleanup leerde was dat het niet uitmaakt of de 600 meter lange U sneller of langzamer over het water gaat, zolang de snelheid maar constant is. Dan zal het plastic afval tussen de poten blijven drijven. Dat is nodig omdat de schepen die het afval daadwerkelijk uit het water halen, hiervoor enkele weken nodig hebben.

De eerste oplossing hiervoor zijn grote opblaasbare boeien. Deze zullen meer dan Wilson zelf wind vangen en daarmee de U aan beide uiteinden van de poten voorttrek-ken. Mocht dat niet werken, dan zal een parachute van 20 meter doorsnede, opnieuw gekoppeld aan de uiteinden van de U, te water worden gelaten. Deze remt Wilson af, wanneer de wind juist te veel vat op de U-vorm krijgt. 

Het zijn niet de enige veranderingen in de aanpak van The Ocean Cleanup. De stichting meldt dat het systeem met een factor drie wordt verkleind zodat de assemblage en het slepen kunnen worden versneld. Ook kiest The Ocean Cleanup voor een meer modulaire aanpak, zodat het belangrijke veranderingen al offshore kan doorvoeren. De netten onder de poten kunnen bijvoorbeeld al op het water worden vervangen waardoor sneller wijzigingen kunnen worden doorgevoerd en de technologie zich sneller kan bewijzen dan wanneer Wilson voor elke verandering terug naar de kust zou moeten worden gesleept.

Zullen de veranderingen voldoende zijn om direct een volledig succes-vol werkend systeem te hebben? Dat durft zelfs The Ocean Cleanup niet te voorspellen. “Het basisprincipe achter het iteratieve ontwerp-proces is om te testen, te leren en te herhalen totdat je een bewezen concept hebt. We weten niet met zekerheid dat de voorgestelde opties de problemen die we zijn tegengekomen zullen oplossen. Het is zelfs mogelijk dat er nog meer onbekende factoren zijn. Dat is nu eenmaal de aard van iets dat nog nooit eerder is gedaan.”

Voor Boyan Slat en zijn team is het geen reden om gas terug te nemen. “Wat we wel weten, is dat elke dag dat we nog niet operationeel zijn, het plasticvervuilingsprobleem niet minder wordt. Het is daarom belangrijk zo snel mogelijk terug te keren naar het GPGP, deze opties uit te testen en ook zo snel mogelijk de nodige aanpassingen op basis van deze bevindingen te doen.”