Marije van der Made, YouTuber en auteur van het boek ‘Dit gebeurt er als je duurzaam gaat leven’, begon zes jaar geleden met haar zoektocht naar een duurzame levensstijl. “Dat begon, net zoals bij vele anderen, met het stoppen met vleeseten”, vertelt Van der Made. “Ik was als puber al vegetariër, maar verloor het tijdens mijn studententijd uit het oog. Toen ik voor mijn YouTube-kanaal tien dagen experimenteerde met het paleo dieet ging ik nog meer vlees eten dan normaal, en dat stond me toen zó tegen. Toen ging ik lezen over de bio-industrie en ben ik gelijk gestopt met vleeseten. Langzamerhand ging ik toen steeds meer andere onderwerpen rondom duurzaamheid onderzoeken en experimenteerde ik voor mijn YouTube-kanaal met een week zonder plastic afval, een week vegan eten en zodoende ben ik steeds meer gaan lezen over duurzaamheid en dit gaan toepassen in mijn eigen leven.”

Het onrecht en de misleiding in de bio-industrie wakkerden bij Van der Made een vuur aan. “We zijn echt nog heel ver weg van het behalen van onze klimaatdoelen, en de komende jaren groeit onze impact alleen nog maar meer. Het voelde voor mij als een missie om daar iets mee te doen met het platform dat ik heb. Het begon met het uit de weg helpen van misverstanden over voeding, maar nu gaat het meer over duurzaamheid in zijn algemeenheid.”

Want als het gaat om duurzaamheid, staat onze lens wat Van der Made betreft helemaal verkeerd afgestemd. “Er wordt heel veel gefocust op de zichtbare impact”, stelt ze. “Shampooflessen met microplastics, het plasticje om de komkommer, verpakkingsvrije winkels. Allemaal hartstikke goed, maar dat is niet waar de impact écht zit. Als je kijkt naar de leefstijl van de gemiddelde Nederlander zijn er heel veel belangrijker dingen die je kunt doen. We hebben het veel te veel over kleine dingetjes en vergeten voor het gemak de grotere problemen.”

Maar als het niet ligt aan de plastic verpakkingen, waar ligt de impact dan wel? “Babette Porselein heeft hier een mooi boek over geschreven, ‘De verborgen impact’. Daarin staat een top tien van de impact van de gemiddelde Nederlander. En met stip op nummer één staat ‘spullen’. De meeste Nederlanders kopen gewoon veel te veel nieuwe spullen, met name elektronica. Daar zit de grootste impact, want het verbruikt veel grondstoffen en zorgt voor veel uitstoot. Daarna volgen onze vleesconsumptie, de manier waarop we wonen (niet geïsoleerd en zonder groene stroom, bijvoorbeeld), onze auto en het vliegen. Als je daarin aanpassingen maakt, maak je veel meer verschil dan wanneer je let op de microplastics in je shampoofles.”

Maar dat is nog niet zo makkelijk. “Mensen vinden het fijn om pasklare oplossingen te hebben om ons duurzamer te voelen”, vertelt Van der Made. “En het is natuurlijk ook hartstikke goed om dat te doen, maar de impact is niet heel groot. Vooral niet zolang grote bedrijven aan greenwashing blijven doen om de consument het gevoel te geven dat ze iets goeds doen. Bijvoorbeeld door te zeggen dat ze groene energie leveren, duurzame kleding maken of energie neutrale melk leveren, terwijl dat gewoon niet het geval is. Daar probeer ik mensen ook bewust van te maken. Als je weet waar je impact zit, kan je slimmere keuzes maken.” En de belangrijkste boodschap daarbij? “Dat vooral ook de partij waar je op stemt impact maakt, want daar zit de echte verandering. Bij overheden en bedrijven, niet bij de consument.”