Nog niet zo heel lang geleden belandden de matrassen in de verbrandingsovens. En dat is vaak helaas nog steeds het geval, maar er komt wel verandering in. Steeds meer matrassen zijn goed te recyclen en worden dan ook gerecycled, meldt recyclingnederland.nl. Twee jaar geleden werd nog steeds twee derde van alle matrassen verbrand met enorm veel CO2-uitstoot als gevolg. Een derde werd gerecycled tot bijvoorbeeld judomatten of isolatiemateriaal.

Niet alleen zorgt het verbranden van de matrassen in de ovens voor CO2-uitstoot, het brengt ook schade toe aan de verbrandingsovens zelf doordat matrassen zo snel verbranden. En opgeslagen natte matrassen kunnen spontaan in brand vliegen, doordat materialen gaan broeien bij de hoge temperaturen van de ovens. Bij recycling worden de matrassen eerst gesorteerd en dan ontleed. De materialen die daarbij vrijkomen zijn onder andere PU-schuim, latex en traagschuim, afhankelijk van het soort matras. Het vrijgekomen materiaal wordt vervolgens geperst in balen en hergebruikt als grondstof voor verschillende producten, zoals judomatten, yogamatten of kruiwagenbanden. 

Maar PU-schuim is een verzamelnaam en is dus niet één afzonderlijk product. Hierdoor kan het ook moeilijker worden verwerkt in een volgend product. Ook de lijm die in de matrassen wordt gebruikt maakt dat een matras soms moeilijk uit elkaar kan worden gehaald. De producenten van matrassen die bepalen waar een matras uit bestaat hebben dus ook een groot aandeel in de recycling van matrassen. Op grote schaal worden er dan ook steeds vaker samenwerkingen aangegaan met producenten van matrassen om te kijken hoe zo optimaal mogelijk een tweede leven aan matrassen kan worden gegeven. Wanneer alle materialen in de matrassen hergebruikt kunnen worden, wordt de recycling nog beter en dat betekent dat de producenten de matrassen zo moeten maken dat alle onderdelen hergebruikt kunnen worden.

Daarnaast hebben ook de grote steden een verantwoordelijkheid die zij moeten nemen. Nog altijd worden teveel matrassen langs de kant van de weg gezet met het idee dat die wel wordt opgehaald. En in heel veel gevallen gaat dat ook goed, maar om een matras te kunnen recyclen is het snel inzamelen en uit elkaar halen van de matrassen van groot belang. Gebeurt dit namelijk niet op tijd, dan raken de matrassen zo vervuild dat ze niet meer gerecycled kunnen worden. Ook de kans op schimmel neemt toe naarmate het matras langer op straat ligt. Wanneer steden de matrassen sneller ophalen en bij het recyclingbedrijf kunnen krijgen dan kunnen nog meer matrassen gerecycled worden. En nog beter is het natuurlijk om het recyclen van matrassen voor de consument net zo gemakkelijk te maken als het matras aan de kant van de straat te zetten, door inzameling te verbeteren en vooral te versnellen. Een verwijderingsbijdrage voor consumenten op matrassen blijkt uit onderzoek van de ABN AMRO kansrijk te zijn, omdat consumenten het belang van inzamelen en daarmee recyclen inzien en de kosten hiermee worden gedekt (Matrasrecycling, ‘Een kans om niet te laten liggen’, ABN Amro, 2019). De bijdrage wordt verwerkt in de aankoopprijs en is onlangs ingevoerd in België. Een mooi voorbeeld dat Nederland hopelijk doet volgen voor een duurzame toekomst.