Dit betekent dat er bedrijven overstappen van gas naar passende alternatieven zoals bijvoorbeeld een warmtepomp of e-boiler. Dergelijke oplossingen gaan zorgen voor veel meer elektriciteitsgebruik, waardoor eigen opwek door zonne- of windenergie steeds interessanter worden. Deze zogenoemde elektrificatie gaat ervoor zorgen dat mondiaal het elektriciteitsverbruik minstens zal verdubbelen. Er zijn veel bedrijven die verduurzaming omarmen als concurrentievoordeel. Door alle (media) aandacht wordt verduurzaming en circulariteit steeds meer de norm. Het is belangrijk om een duurzaamheidsstrategie op te stellen die in lijn is met de inkoopstrategie. Dit is waarmee een portfoliomanager een bedrijf kan ondersteunen. Zij kennen de mogelijkheden in de markt en weten hoe een bedrijf juist kan verdienen aan verduurzaming, in plaats van onnodig hoge investeringen te doen die niet zijn terug te verdienen.

Door nieuwe en steeds sneller ontwikkelende technieken zoals smart-grid en slimme energiesystemen veranderen de ‘normale’ patronen op de energiemarkt en ontstaan er nieuwe mogelijkheden die invloed hebben op opwekking, verkoop en distributie van energie. Ook klimaatverandering en extremer weer zal tot gevolg hebben dat energie afname en opwekpatronen gaan veranderen. Uiteindelijk zal er systeem ontstaan waarin iedereen gaat betalen voor het moment van energie gebruik. Elk kwartier heeft een andere prijs, het is niet meer dan logisch dat dit ook wordt doorbelast aan de afnemer of producent. Zo zullen er uren zijn die erg duur zijn om energie af te nemen, goedkope uren en zelf uren met negatieve prijzen bij overschot. 

De capaciteit van ons energienetwerk in Nederland staat onder druk. Congestie in het elektriciteitsnet komt vaker voor door bijvoorbeeld grootschalige zonneparken. Zeker in een regio met meerdere grote producenten van duurzame energie, zon en wind, levert dat een risico op van overbelasting. Ook zorgt de snel groeiende vraag naar datacentra en de elektrificatie van de industrie ervoor dat het netwerk niet in hetzelfde tempo kan meegroeien met de vraag. De toename in elektrische mobiliteit zal de komende decennia nog meer flexibiliteit gaan vragen van ons netwerk. De stijgende vraag naar elektriciteit en de integratie van duurzame energie in het Nederlandse stroomnet vereisen ruim 100 miljard euro aan investeringen. Ondertussen zoeken de netbeheerders naar slimme en efficiënte oplossingen om de pieken in vraag en aanbod op te vangen en te overbruggen.

Het is dus belangrijk dat een bedrijf zich bewust wordt van zijn energieprofiel en gaat optimaliseren waar mogelijk. Dit kan door energie efficiency maatregelen, maar ook door het optimaliseren van bedrijfsprocessen. Uiteraard is de eerste stap inzicht in energieverbruik. Waarvoor en wanneer wordt energie verbruikt en hoe vertaalt dit zich in euro’s. Zodra dit inzichtelijk is, kan er gekeken worden naar optimalisatie en/of uiteindelijk eigen opwek van energie, alternatieve energiebronnen en (her)gebruik van afvalstromen. Door slim gebruik te maken van het energieprofiel en prijsverschillen, kunnen bedrijven ook geld verdienen. Door een goede inkoopstrategie en actief portfolio management kunnen bedrijven aanzienlijk besparen op energie inkoop.

Producenten van energie kunnen ook enorm profiteren van actief energie portfolio management. Zo kunnen zonneparken en windmolens ook worden stilgelegd, afhankelijk van het geldende subsidiemechanisme of bij een negatieve energieprijs. Zeker de oudste zonnepanelen en windmolens zitten soms nog met riante steunniveaus, waardoor de prijzen al heel ver onder nul moeten zakken voordat afschakelen interessant wordt. Voor de jongste offshore windparken ligt dat anders. Doordat deze geen subsidie meer krijgen is afschakelen sneller een optie als de prijzen langdurig onder nul duiken.