“De sector heeft één van de allerzwaarste momenten gekend het afgelopen jaar”, vertelt Dirk Beljaarts, algemeen directeur Koninklijke Horeca Nederland. “Nadat ik via een vertrouwenspersoon in Den-Haag op 15 maart 2020 te horen kreeg dat we in lockdown zouden gaan en de horeca dus haar deuren moest sluiten, ben ik gelijk met ons crisisteam om de tafel gegaan. Het sluiten van de restaurants en cafés was het zwaarste middel dat de overheid kon inzetten in de vrijheidsbeperking van ondernemers, maar wat zou dat voor de lange termijn gaan betekenen? Wanneer de overheid de gezondheid van de burgers boven de ondernemersvrijheid stelt, zou er geen nood aan de man zijn, mits de ondernemers voor honderd procent gecompenseerd zouden worden. Maar wat als dat niet zou gaan gebeuren? Daar heb ik mij toen enorm zorgen over gemaakt.”

En die zorgen bleken terecht te zijn. “Al snel werd duidelijk dat die honderd procent compensatie er niet zou komen. In de praktijk bleek dit uiteindelijk voor de NOW slechts 65 procent te zijn. En daar hebben we ons mij nooit bij neergelegd. Om de gezondheid van de burgers te beschermen moest de horeca haar deuren dichtdoen, daar had iedereen alle begrip voor. Maar als de ondernemers dan niet voor de volle honderd procent worden gecompenseerd gaan er schrijnende situaties ontstaan. En die zie je nu dan ook volop. Ondernemers die hun pensioenen en spaargeld hebben moeten inzetten om hun zaak open te kunnen houden. Inmiddels is er al 5,5 miljard euro aan eigen vermogen van horeca ondernemers in de ondernemingen gestopt. En er zijn heel veel schulden opgebouwd. Op dit moment zijn we bezig met een bodemprocedure tegen de overheid,  waarin we inzetten op 100% financiële compensatie met terugwerkende kracht. Daarnaast zijn we van mening dat de abrupte afbouw van de coronasteunpakketten veel te vroeg komt, zeker nu er opnieuw restricties voor de branche zijn opgelegd. Aanvullende financiële compensatie middels maatwerk vanuit de overheid blijft voorlopig dan ook keihard noodzakelijk, inclusief een coronaherstelplan waar KHN al geruime tijd op aandringt bij het kabinet. “.” De horecaondernemers en met name het mkb mogen niet de rekening krijgen van deze economische crisis.

“En we zijn er ook nog niet”, gaat Beljaarts verder. “Terrassen lijken nu dan wel weer vol. Nog altijd zijn veel hotelkamers leeg, komen er geen cruiseschepen aan in de havens, vinden er geen beurzen plaats en ook de cateraars van grote evenementen zijn niet van start. Het zal dan ook echt nog even duren voor ook deze tak van de horeca weer op het oude niveau is. Bovendien trekt de horeca nu weer aan, maar wordt tegelijkertijd ook het enorme personeelstekort duidelijk. Dit was voor de coronacrisis al een probleem en doordat veel personeel tijdelijk ander werk moest zoeken door de coronacrisis, is nu duidelijk geworden dat niet iedereen terugkeert naar de horeca. En daar proberen we vanuit KHN graag verandering in te brengen, onder andere met de campagne ‘Werken in de horeca, elke dag ’n feestje’ , want de horeca is een prachtig en vooral een sociaal vak, waar met liefde voor gastvrijheid voor een hapje en een drankje wordt gezorgd.“

Beljaarts: “Tegelijkertijd zien we veel veerkracht en enthousiasme in de sector. Dat zagen we al tijdens de crisis toen vele ondernemers nieuwe business concepten zijn gestart, zoals het bezorgen van eten, inclusief hele driegangen diners, die met een kleine handeling thuis geserveerd kunnen worden. Ook de gasten nemen het er op dit moment goed van door bijvoorbeeld een extra gang te bestellen.” 

En de horeca blijft meegaan met belangrijke ontwikkelingen. Zo is de route van verduurzaming en vergroening in de horeca al een aantal jaar geleden ingezet. “Niet alleen omdat de gast dit vraagt, maar ook omdat de horeca hier achter staat. In samenwerking met Dutch Cuisine volgen veel chefkoks de vijf principes: meer plantaardig eten, meer groente van het seizoen, lokaal het eten kopen dat ook nog eens vers is zonder kunstmatige toevoegingen. Zo laten veel chef koks en ondernemers zien welke voorbeeldfunctie zij hebben, door gasten te inspireren op dit vlak en collega’s hierin mee te nemen.