De eindejaarsperiode is een periode waarin we ons huis volstouwen met lekkere ingrediënten, het sporten even uitstellen en de weegschaal ontwijken. Om dan na enkele weken vol goede voornemens weer aan te knopen met een beter leven. Om onze gasten te verwennen met lekkere hapjes en drankjes hebben we een leidende hand nodig, een gids in het donker. Dokter Google staat altijd paraat, maar wedden dat u ook minstens één van de talrijke kookboeken van Jeroen Meus op het schap heeft staan? Meus is toegankelijk, kookt alledaags, maar met dat tikkeltje meer waardoor hij zelfs Ons Kookboek, de klassieker aller tijden, verdrongen heeft in de keuken van een modaal gezin. Benieuwd hoe hij ons door de feestdagen loodst?

Laten we meteen met de deur in huis vallen. Hoe kan je thuis een origineel en vooral makkelijk kerstdiner maken? 

“Makkelijk? Door een traiteur te bellen (lacht). Dat is altijd de meest eenvoudige oplossing, maar als je zelf graag in de keuken staat, knaagt het dan toch wat. Als je de uitdaging aangaat en beslist om zelf te koken, kies dan vooral iets wat je goed kan. Maak het jezelf niet moeilijker dan het is. Ik raad het niet aan om op de klassieke feestdagen iets te bereiden wat je nog nooit hebt gemaakt. Wil je een nieuw recept uitproberen, doe dat dan op een gewone dag. Met je gezin als testpubliek. Als het dan goed lukt, maak het dan op het volgende kerstfeest.”

Gewoon op safe spelen dus? 

“Natuurlijk. Daar is toch niets mis mee? In ervaring schuilt de meester. Ben je goed in zalmtartaar, wel ga dan voor zalmtartaar. Wel handig om in je achterhoofd te houden dat je zalmtartaar op Kerstdag er mooier moet uitzien dan je zalmtartaar op een doordeweekse dag. Mijn advies? Ga op die feestdagen vooral niet experimenteren in de keuken. Doe dat eerder op de dag van de arbeid (lacht). Kijk, Kerstdag zorgt al genoeg voor stress: een boom versieren, geschikte cadeaus kiezen en de tafel zo feestelijk mogelijk aankleden. Zorg besteden aan een mooi gedekte tafel en aan en optimale sfeer in huis vind ik tijdens die dagen echt belangrijk. Je moet aan zoveel dingen denken, dat een makkelijk gerecht je iets meer ruimte geeft om rustig te blijven ademen en jezelf niet te vergalopperen.”

Is Jeroen Meus eigenlijk een kerstmens die zelf in de keuken staat? 

“Absoluut. I Love Christmas. En ik sta die dagen graag in de keuken. Het menu is voor mij wel ondergeschikt aan de sfeer. Dat laatste is veel belangrijker. Daar kan ik echt voluit voor gaan. Uitgebreid aperitieven met vele creatieve, maar eenvoudige hapjes. Lang aperitieven vervangt voor mij een voorgerecht. Daarna kan ik met volle teugen gaan voor een riant hoofdgerecht. Ik werk graag met gevogelte zoals fazant en dan met veel verschillende groentebereidingen erbij. Voor mij hoort een tafel ook echt vol te staan. Van alles net een beetje te veel. Genereus en warm. Dat is voor mij Kerstmis.”

Met een glaasje wijn of is er ook plaats voor een verrassend biertje aan tafel? 

“Alles kan. Ga vooral voor het drankje waar je jezelf goed bij voelt. Zelf hou ik van een goed glas wijn op Kerstdag en pintjes drinken op oudjaar.”

Zien we ook steeds vaker nieuwe trends als veggie en vegan opduiken op het bord? 

“We eten anders dan pakweg tien jaar geleden. Veggie en vegan zijn in en raken meer en meer ingeburgerd in de dagelijkse keuken. In Dagelijkse Kost kook ik al heel lang en regelmatig vegetarisch. Traditionele gerechten waar waarden en cultuur aan verbonden zijn, zoals de kalkoen met Kerstmis, wil ik niet veranderen. Sommige tradities wil ik graag in ere houden. En ik heb het geluk dat mijn familie- en vriendenkring daar hetzelfde over denkt.”

En als dessert? 

“Een kersttronk! Afgehaald bij je favoriete bakker of zelf gemaakt. Geen kerst zonder kersttronk!”

Hoe beleefde je zelf Kerstmis als kind? 

“Kerstavond vierden wij altijd bij bompa en bomma in Limburg en dat verliep ieder jaar op dezelfde manier. Binnenkomen, dat betekende meteen bomma helpen met het maken van verse kroketjes. We kwamen binnen, liepen direct naar de keuken en begonnen eraan. Pas als de kroketten gemaakt waren, gingen we elkaar uitgebreid begroeten. Ieder jaar gingen we ook naar de middernachtmis. Oersaai, maar na de mis kregen we thuis nog een boterkoek waarop we extra boter smeerden. Dubbelop, maar oh zo lekker. Boterkoeken bij bomma na de middernachtmis, dat is één van mijn mooiste herinneringen.”

En Nieuwjaar dan opnieuw kroketten maken? 

“Nee, Nieuwjaar was het feest bij mijn oma. Haar specialiteit was biscuit met crème au beurre én muizenstrontjes. Na het voorlezen van onze nieuwjaarbrief stopte ze ons dan met een knipoog stiekem een stuk van twintig frank (50 eurocent) toe met een fluisterende boodschap ‘niets tegen papa zeggen’”

Zijn de kersttradities door de jaren heen veranderd? 

“Misschien wel, maar in mijn hoofd en hart alleszins niet. Ik denk dat het voor veel mensen zo is, maar wij blijven verder redelijk conservatief in de traditie. Ik vind wel dat Kerstmis pas mag beginnen na Sinterklaas. Niet eerder. Een traditie die ik koester en ook probeer over te brengen naar mijn zoon.” 

En na de feesten een periode van culinaire bezinning en goede voornemens? 

“Absoluut, maar ik beperk mij niet tot de post-kerst periode. Ook in het jaar las ik af en toe een vasten in om toch – euh – scherp te blijven (lacht).”