Onderzoek wijst uit dat extreem weer steeds normaler wordt. Gebouwen, infrastructuur en de openbare ruimte moeten daarom beter zijn voorbereid op extremere weersomstandigheden. Alleen zo voorkom je omvangrijke misinvesteringen in panden en werken die nog decennialang mee moeten. Minister van Infrastructuur en Waterstaat Cora van Nieuwenhuizen erkent het probleem: “We hebben steeds vaker te maken met extreem weer. Vorig jaar zomer was op 35 dagen in delen van het land code geel van kracht. Met als gevolg ondergelopen tunnels en overlopende riolen. Hitte in de steden veroorzaakt veel problemen bij ouderen. Wij kunnen daar in onze manier van bouwen wat aan doen.”

David van Raalten van ingenieursorganisatie Arcadis legt zich als programmaleider helemaal toe op klimaatadaptatie. De thematiek van klimaatverandering spitst zich volgens hem toe op vier gebieden: overstromingen, wateroverlast, hitte en droogte. “Bij overstromingen gaat het om de piekafvoer in de rivieren en de stijgende zeespiegel. In Nederland hebben we dat redelijk op orde: we leven in de veiligste delta van de wereld. Wateroverlast is er vooral door de hevige plensbuien die in toenemende mate heel lokaal vallen. Hitte heeft niet alleen technische problemen tot gevolg – systemen die uitvallen, beton dat uitzet en bruggen die gekoeld moeten worden – maar het heeft ook invloed op de gezondheid van mensen. In 2003 zijn er in Europa 35.000 mensen overleden vanwege hittegolven. Zelfs het groeiseizoen verandert. Zo moesten de gladiolen voor de Nijmeegse Vierdaagse van een andere kweker komen, omdat de gladiolen die ze normaal hadden twee weken te vroeg in bloei stonden.

In het afgelopen half jaar hebben we alle extreme weersomstandigheden al meegemaakt. De grote droogte en hitte in juni, daarvoor was er veel wateroverlast, in februari/maart de extreme koude en in januari de enorm harde windstoten waardoor het vrachtverkeer de snelweg niet op kon. Van Raalten: “Waar we ons op moeten voorbereiden is dat de extremen van nu de normale situaties van morgen zijn.” De gevolgen zijn aanzienlijk. “Wateroverlast lijkt niet erg als je met je roze flamingo in een fietstunnel dobbert, maar als ook elektrische schakelkasten blank komen te staan, heb je een enorm veiligheidsprobleem. Wateroverlast kan lokaal voor grote schade zorgen.”

Van Raalten waarschuwt er dan ook voor dat we het probleem niet moeten onderschatten: “Ik ben het eens met Deltacommissaris Wim Kuijken, die de noodklok luidde: het gaat te langzaam! Klimaatadaptatie is een achtergebleven onderwerp in de huidige discussies; dat zijn vooral energiediscussies, zoals ‘we moeten van het gas af’. Maak oplossingen klimaat-adaptief! Niet alleen de koplopers, maar alle Nederlandse gemeentes moeten hiermee aan de slag, beginnend met een klimaatstresstest.” 

Een voorbeeld van een klimaat-adaptief project wordt Wonderwoods, twee woontorens met appartementen bij station Utrecht. Het groen tegen de gevel en op de daken vertraagt het water bij piekbuien en zorgt voor schaduw en verkoeling bij warm weer. Van Raalten: “Klimaat-adaptief bouwen is ook voor ontwikkelaars interessant: het kost niet zozeer geld, maar voegt juist waarde toe. Mijn oproep aan de Nederlandse overheid is dan ook: er zijn zoveel partijen heel innovatief bezig met klimaatbestendige oplossingen. Geef hen de ruimte en dwing af dat er zo gebouwd wordt. De markt zit vol met goede ideeën!” Van Nieuwenhuizen onderschrijft dat: “Met de typisch Nederlandse innovatie- en daadkracht werken we samen aan een duurzaam, klimaatneutraal, mooi Nederland.”