Komt er binnenkort een einde aan het vlees-tijdperk? Als het aan de Raad voor de Leefomgeving & Infrastructuur ligt, in ieder geval wel. Onlangs bracht de Raad een adviesrapport uit met een duidelijke boodschap. De huidige veestapel moet drastisch worden gereduceerd, om tegemoet te komen aan de klimaatdoelen. Boeren in Nederland zullen dan ook moeten streven naar ander, minder intensief landgebruik. De overheid, op haar beurt, moet milieubewuste voeding stimuleren, bijvoorbeeld door de invoering van een vleestaks. Tenslotte zullen consumenten vlees en zuivel voortaan vaker moeten laten staan.

Dierlijke eiwitten zijn in de mate waarin we ze nu tot ons nemen ook helemaal niet zo goed voor ons. Bestond ons dieet in de jaren zestig nog maar voor de helft uit dierlijke eiwitten, de toenemende welvaart heeft gezorgd voor een stijging met 20%. Maar al die biefstukjes, karbonaadjes en kipfilet hebben ook bijgedragen aan de toename van welvaartsziektes als obesitas, diabetes en verhoogd cholesterol. 

Het goede nieuws: zo veel vlees hebben we helemaal niet nodig. Plantaardige producten, zoals tofu, tempeh, peulvruchten, volkoren brood, noten en groente bevatten voldoende eiwitten. Daarnaast wordt het hardcore veganisten aangeraden om hun dagelijkse dieet met extra vitamine B12 aan te vullen. De Raad voor de Leefomgeving & Infrastructuur suggereert dan ook om aanpassingen aan te brengen in de Schijf van Vijf die het Voedingscentrum hanteert.

Voedsel & lifestyle influencer Lisa Stel (‘Lisa goes Vegan’) eet zelf al zes jaar vlees, vis noch zuivel, omdat ze niet wil bijgedragen aan dierenleed en een carbon footprint. Het stoppen met dierlijke producten eten viel Lisa reuze mee. “Ik had net door Zuid-Amerika gereisd, waar je bijna niet anders kon dan veel vlees eten. Toen ik terug in Nederland was ben ik eerst minder, vervolgens alleen nog biologisch, en tenslotte helemaal geen vlees meer gaan eten. Vis vond ik toch al niet zo lekker. Kaas was een stuk lastiger, dat is ook het eerste wat je krijgt voorgeschoteld als je zegt dat je geen vlees eet. Met eieren was het nog iets ingewikkelder, die worden namelijk in heel veel producten verwerkt, van koekjes tot pasta.”

Het proces om helemaal geen dierlijke eiwitten meer te eten kostte Lisa alles bij elkaar zo’n zes maanden. Ze raadt anderen aan om zoiets eveneens geleidelijk te doen. “Ga stapje voor stapje je vlees- en zuivelconsumptie afbouwen. Geef jezelf de kans om te wennen aan zo’n nieuwe manier van eten. Begin gewoon met minder vlees eten. Maak het jezelf zo leuk en zo makkelijk mogelijk. Door bijvoorbeeld gerechten te bereiden uit een streek waar ze al niet zoveel vlees gebruiken, zoals de Aziatische keuken. Een groente-curry is zo gemaakt, en bijna iedereen vindt het lekker. Denk in termen van groente in de hoofdrol, zoals een gevulde pompoen. Zorg altijd voor een paar makkelijke gerechten die je als het ware blindelings kan maken, zonder ingewikkelde recepten erop na te hoeven slaan. Vleesvervangers zijn daarbij een prima alternatief.

En tenslotte: wees realistisch. Vergelijk veganistisch eten met sporten. Zeg je tegen jezelf: ik ga, helemaal out of the blue, opeens elke dag naar de sportschool? Dikke kans dat het niet gaat lukken. Begin gewoon met één of twee keer in de week en bouw het dan steeds verder uit.”

Dat we beter voor het milieu moeten zorgen hoeft natuurlijk niet te betekenen dat we alle dierlijke eiwitten uit ons dieet moeten schrappen, maar door een keer in de week een vegetarische of veganistische dag in te voeren kan je al gauw een hele hoop water en CO2-uitstoot besparen. Voor zuivel helpt het ook al enorm als je biologische zuivel met het Nederlandse weidemelk logo koopt. Dit logo geeft aan dat de koeien ten minste 120 dagen per jaar, minimaal 6 uur per dag in de Nederlandse wei lopen. De melk hoeft dan niet over grote afstanden vervoerd te worden, en dat scheelt weer enorm in de CO2-uitstoot.