17 jul 2023
|
Maatschappij
Nederland kent tal van overheidsinstanties, instellingen, ondernemers en maatschappelijke organisaties die de ambitie hebben om ons kleine landje verder vorm te geven. Dat is niet altijd gemakkelijk. In plaats van te polariseren laat Bureau Wing zien dat intensief overleg tussen boeren, overheden en andere organisaties tot resultaat leidt. Een landbouwakkoord op eilandniveau.
Op Schiermonnikoog heeft zich een proces voltrokken dat als demonstratie kan dienen voor de werkwijze van Wing. De stikstofcrisis haalt bijna dagelijks het nieuws, terwijl de melkveesector daarbij stevig de maat wordt genomen. Zeven melkveehouders op het eiland wilden niet lijdzaam afwachten op wat op hen afkwam, maar besloten het heft in eigen hand te nemen. Dit deden ze door een derde van hun melkkoeien op te geven, om zo de stikstofpositie op de omringende natuur te beperken. Als compensatie voor het verlies aan inkomen werken de boeren aan natuurinclusieve landbouw en ontwikkelen ze hun eigen kaasmerk ‘Van Schier’. Dit kaasmerk kent ondertussen een landelijke distributie en levert de benodigde omzet op voor de boeren. Irene van Dorp is als procesbegeleider bij dit project betrokken: “Er gaat flink wat tijd overheen om een proces met een grote groep betrokkenen en grote belangen in goede banen te leiden. Als bureau hebben we van doen gekregen met tal van belanghebbenden, waaronder de boeren natuurlijk, maar ook met de melkcoöperatie en overheden. In totaal heeft het proces van begin tot eind acht jaar in beslag genomen, waarin Wing sinds het voorjaar van 2020 betrokken is. We hebben er voortdurend voor gezorgd dat alle partijen met elkaar in gesprek bleven en in staat werden gesteld stappen voorwaarts te zetten. We hebben de boeren begeleid in de te maken keuzes, de overheden geholpen om hun faciliterende rol op te pakken en de ketenpartijen enthousiast gemaakt voor de productie van een eigen kaas.” Wat het project mede complex maakt, is dat er voor de transitieperiode veel geld nodig was. De boeren moesten hun veestapel laten inkrimpen, en tegelijkertijd investeren in een biodiverse bedrijfsvoering. “De transitievergoeding kwam van het ministerie van LNV en de provincie Fryslân, met op de achtergrond de Europese Unie. Ook in dit proces hebben we een rol gespeeld.” Adviseur Arjan Schoemaker is eveneens bij dit project betrokken geweest, waarbij hij vooral de verantwoordelijkheid droeg voor ontwikkeling van de eilander zuivelcoöperatie. “Wat fijn is aan dit project, is dat het niet als papieren werkelijkheid bleef hangen, maar dat het uiteindelijk resulteerde in een landbouwtransitie op het eiland. De belangstelling voor de kaas ‘Van Schier’ laat nog dagelijkse groei zien.”