Nederlandse huishoudens krijgen eindelijk weer wat vertrouwen in hun financiën. Ik meet dat tenminste af aan de positieve stemming tijdens de “Personal Finance Day”, de “IEX beleggersdag”  en  “grip op je vermogen” later dit jaar. Toch, de spaarrente staat nog steeds op praktisch nul en lijkt niet naar ‘normale’ niveaus terug te keren. En sommige pensioenfondsen luiden opnieuw de noodklok, eind 2019 zouden zomaar kortingen op de pensioenen kunnen plaatsvinden. Maar goed, de economie draait als een tierelier, de huizenprijzen lopen op en de beurzen liggen er goed bij. Het gevaar is dat we dezelfde fouten gaan maken als in 2007, aan de vooravond van de crisis.

Het is u vast niet ontgaan, maar franchising: daar moet u niet aan beginnen. Althans, dat gevoel krijgt u wellicht als u de berichtgeving leest over de conflicten die er zijn bij HEMA en Albert Heijn.  Maar realiseer u dan: slecht nieuws verkoopt en goed nieuws is geen nieuws. Zo weten we dat er honderden vluchten per dag vertrekken en landen op Schiphol, maar vertellen media ons alleen als er in een uniek geval iets misgaat met een vlucht. Zoals met vele onderwerpen is dit met franchising niet anders. En laten we wel wezen, om iedere dag elke succesvolle vlucht van en naar Schiphol in het nieuws te belichten, daar zit niemand op te wachten.

Vliegen is milieuvervuilend, te goedkoop en zorgt voor geluidsoverlast. Het is bekende kritiek, maar niet altijd juist. 

Met een stijgende zeespiegel was de Afsluitdijk aan renovatie toe. En daarbij werd flink geïnnoveerd.

De infrastructuur die we de afgelopen decennia en eeuwen hebben neergelegd in ons land volstaat niet meer. Niet in termen van actuele mobiliteitsvraagstukken, maar evenmin in termen van duurzaamheid.

We nemen allerlei maatregelen om te voorkomen dat het klimaat verandert, maar ondertussen manifesteren de extreme weersomstandigheden zich nu al. Daarom is niet alleen klimaatmitigatie een belangrijk thema, maar juist ook klimaatadaptatie.

“We merken allemaal steeds meer de effecten van klimaatverandering. Dit voorjaar was het vaak heerlijk weer voor het terras”, vertelt Alex Hekman van ingenieursadviesbureau Sweco. “Maar klimaatverandering heeft ook negatieve gevolgen. Als we niets doen gaat dit de burger geld kosten.”

Dit voorjaar zagen we in Zuid-Limburg dat regenwater woningen binnenstroomde. “Herstelwerkzaamheden kosten snel tienduizend euro per woning. Aan de andere kant kan droogte zetting of paalrot veroorzaken met funderingsschade tot gevolg. Herstel kost al snel zestigduizend euro per woning en veel mensen zijn hier niet voor verzekerd. In Nederland gaat dit om ongeveer 1 miljoen woningen.”

Voor oplossingen is ruimte nodig. “Bijvoorbeeld om water op te kunnen vangen bij extreme regenval. Of waar we overtollig regenwater kunnen infiltreren om droogte tegen te gaan. Hitte kan worden bestreden door extra groen in de stad.Omdat de helft van het stedelijk gebied in particulier bezit is, is het noodzakelijk dat burgers en overheden samenwerken. Samen kunnen we zo ook de kosten in de hand houden.”

Negen jaar geleden werd besloten om het Deltaprogramma wettelijk te verankeren. Met Wim Kuijken werd Nederlands allereerste Deltacommissaris bij wet aangesteld. Ieder jaar stelt hij voor Prinsjesdag een programma met concrete maatregelen op, dat kan worden aangepast naargelang de omstandigheden veranderen. Zijn visie: hanteer zo min mogelijk een rigide structuur.

Hogere temperaturen, langere perioden van droogte en vaker hevige buien. De klimaatverandering dwingt steden en dorpen tot aanpassen. Een stresstest laat zien of ze daar klaar voor zijn.

De Noord/Zuidlijn van de Amsterdamse metro is zowel in technisch als in architectonisch opzicht volledig afwijkend van de Oostlijn. “De metrolijn wordt sowieso een toeristische attractie.”

Het verdubbelen van het aandeel van het spoor in de passagiers- en goederenmarkt. Dat is waar Pier Eringa, president-directeur ProRail op inzet. "Samen met de wetenschap en markt kunnen we hiermee flink aan de bak."

Nooit meer een pinpas mee omdat er ook betaald kan worden met een horloge, telefoon, ring of geïmplanteerde chip? De ontwikkelingen op het gebied van digitale payment solutions gaan razendsnel. Volgens Enny van de Velden, Chief Commercial Officer van CCV, dienstverlener voor elektronische transacties, staan we aan de vooravond van grote veranderingen in de manier waarop we betalen.

Onderwijs met digitale middelen als iPads, dat moet toch wel de toekomst zijn? “Ho, ho, niet zo snel”, stellen Michael van Wetering en Michiel Leenaars. “Zie de kinderen niet als experimenteerterrein.”

Gebruik van internet en digitalisering is een jaar of twintig geleden in een versnelling gekomen. Projecteren we die ontwikkeling naar de komende jaren, dan staat ons een nieuwe digitaliseringsgolf te wachten. De overheid wil de kansen van digitalisering benutten en de regie van mensen versterken.

De digitalisering van de maatschappij biedt veel mogelijkheden, maar ook risico’s. Petra Oldengarm en Michael Pols vertellen hier meer over.

Onderwijs is een van de weinige fundamenten onder de gehele samenleving. Een fundament dat alle Nederlanders met elkaar gemeen hebben. Het vormt de brug tussen de geboorte van een nieuw leven en een zelfstandige toekomst. Dat maakt het belang en de verantwoordelijkheid van het onderwijs heel groot.

Vroeger was duidelijk op welke banen het onderwijs moest voorbereiden. Nu leiden we mensen op voor banen die nog niet bestaan. Wat moet een kind op school meekrijgen om te kunnen leven in deze snel veranderende wereld?

Dat is de liefde voor leren. Zin hebben om vandaag te ontdekken wat in de wereld van morgen nodig is. Jezelf opnieuw uit kunnen vinden, elke dag weer.

In de praktijk gebeurt dat te weinig. Scholen, onder druk van de onderwijsinspectie, proberen van een onvoldoende een voldoende te maken, maar je helpt een kind niet door aandacht te geven aan waar het niet goed in is. Ieder kind draagt iets met zich mee wat waardevol is voor de wereld. Ik zou graag zien dat we focussen op waar kinderen goed in zijn. Dat we kinderen helpen de beste versie van zichzelf te worden.

Daar komt technologie bij kijken. Technologie is de drijfveer achter de snelle verandering van de samenleving. Tegelijkertijd kan technologie een fantastisch hulpmiddel in het onderwijs zijn.

Het onderwijs kan technologie gebruiken om in tempo te variëren, zodat leerlingen op hun eigen snelheid door de oefenstof kunnen gaan. Dankzij technologie kan elke leerling op zijn favoriete manier worden benaderd. Sommige leerlingen geven nu eenmaal de voorkeur aan lezen, terwijl anderen liever een instructie bekijken of het zelf willen uitzoeken. Ook kan technologie het contact met de ouders dynamischer maken. De school kan ouders van week tot week bij de opleiding betrekken en ze tips geven om hulp te bieden.

Maar technologie is geen doel op zich. Met technologie onder de arm moeten we blijven kijken naar de essentie van onderwijs: uitwisseling van kennis en ervaring. Liefde voor leren is het voorportaal van leren van het leven te houden. Alleen dan is een mens gemotiveerd om zichzelf te blijven vernieuwen.

Danny Mekic, Oprichter en directeur van NewTeam

Het volledig automatiseren van de administratieve handelingen, waarbij de administratieve lasten en risico’s worden gereduceerd. Dat is het doel van Johan Schaeffer, co-founder van Stichting Simplerinvoicing.

Hout is op heel veel manieren duurzaam. Het groeit vanzelf, draagt bij aan de verlaging van CO2 en kan op vele manieren worden gebruikt.

“Hout past dus perfect binnen een circulaire economie en de doelstellingen van de overheid”, vertelt Maarten Willemen, voorzitter van PEFC Nederland. “Mits het gecertificeerd duurzaam wordt geproduceerd. Bomen produceren hout en halen daarvoor CO2 uit de lucht. Deze cyclus wordt alleen in stand gehouden als bossen duurzaam worden beheerd! Boseigenaren met een duurzaamheidscertificaat oogsten niet meer dan er bijgroeit. Bos blijft dus bos.” 

Jaarlijks verdwijnt volgens Willemen zo’n 13 miljoen hectare bos. “We weten dat het gebruik van hout er juist voor zorgt dat het bos in stand wordt gehouden: houtproductie is een belangrijke economische drager voor het bos. Miljoenen mensen zijn afhankelijk van het bos voor hun inkomsten. Van de plant- en diersoorten is 80% afhankelijk van het bos én bos draagt bij aan de oplossing van het klimaatprobleem. Uit gecertificeerde bossen is hout een oneindig hernieuwbare grondstof en toekomstige generaties kunnen hout blijven gebruiken. Kortom: gebruik hout!”

En Florian Dirkse, officiële Nederlandse Kapitein Iglo, medeoprichter van The Ocean Cleanup en The Green Miles, oprichter van Zeildromen en adviseur bij The Great Bubble Barrier, weet waar hij het over heeft. Hij zeilde twee jaar de wereld rond, waarmee hij een persoonlijke droom verwezenlijkte. Hij gaf alles op om samen met een vriend deze reis te maken: “Die tweejarige zeilreis is het mooiste dat ik ooit heb meegemaakt en het heeft ontzettend veel indruk gemaakt.” Maar deze reis bleek de voorbode voor een persoonlijke missie die Dirkse vandaag de dag nog steeds uitdraagt: onze oceanen worden ernstig aangetast door weggegooid plastic van mensen. Dát moet anders!

Natuurlijk heb je nog uitvinders. Alleen zitten die vaak niet meer op een donker zolderkamertje, maar in het bedrijfsleven: de echte innovaties komen van ondernemers. Neem de branding-techniek van Eosta, dat met lasers groente en fruit graveert waardoor etiketten en verpakking niet meer nodig zijn. Of de machines van USPET, die van textielafval opnieuw garens maken, met dezelfde kwaliteit én dezelfde prijs als nieuw. En de smart liberator, die herbruikbaar cement uit sloopbeton 'bevrijdt' en zo een van de meest gebruikte en verontreinigde bouwmaterialen een stuk schoner maakt. Zo zijn er inmiddels vele voorbeelden van nieuwe technologie die bijdragen aan een beter milieu.

De beste uitvindingen lossen niet alleen een probleem op maar spreken ook tot de verbeelding. Zo’n synthetische laboratoriumdiamant werkt prima in boren en ander gereedschap, maar wat als we ze ook in sieraden zouden kunnen gebruiken? Scheelt een hoop leed voor mens en milieu. En als je gebruikte brandweerkleding niet goed kunt verwerken vanwege de – uitstekende - brandwerende eigenschappen, waarom zou je er dan geen barbecueschorten van maken? Of al die geparkeerde elektrische auto’s in de garage van de Johan Cruijff Arena, waarom zetten we die niet aan het werk om de superbatterij (zelf ook gemaakt van 148 tweedehands elektrische auto-accu's) te voeden om het stadion van noodstroom te voorzien?

Ergens ontwikkelt iemand iets nieuws, en daarna bedenkt een ander daar weer een nieuwe toepassing voor. Nu maar hopen dat die twee elkaar vinden. Bijvoorbeeld binnen de Futureproof community. Daar zijn ruim 7300 ondernemers actief met het delen van hun duurzame uitdagingen en oplossingen. En alleen dit jaar al hebben meer dan 1000 van hen een duurzame futureproof match gevonden. Bijzonder inspirerend, zo’n blik in de toekomst.

Maria van der Heijden, Directeur-bestuurder MVO Nederland