Hij ziet het zonnig in. Altijd. Maar dat is ook logisch als je zó gelooft in waar je voor staat. Duurzaamheid is waar het leven van Ruud Koornstra om draait. Binnen zijn bedrijf Tendris, bekend van de ledlampen en elektrische auto’s, binnen zijn rol als spreker en natuurlijk als eerste Energiecommissaris van Nederland. De duurzame ondernemer haalt tijdens speeches graag aan dat Nederland in tien jaar is overgestapt van kolen naar aardgas. En dat Times Square de paarden binnen tien jaar voor auto’s verving. “Een revolutie duurt meestal minder dan tien jaar. We hebben dus nog anderhalve revolutie tot onze beschikking tot 2030 om de energietransitie volledig te realiseren. Dat moet makkelijk kunnen. Het is veel makkelijker dan een man op de maan zetten.”

Toch was de uitstoot van broeikasgassen in 2016 één procent hoger dan een jaar eerder. Dat meldde het CBS begin deze maand op basis van nieuwe, voorlopige cijfers uit de emissieregistratie. Teleurgesteld?

“Ik ben wel teleurgesteld, maar niet verbaasd. We hebben alles voor handen om het beter te doen, maar de printplaat in de hoofden van veel mensen moet worden veranderd. Mensen denken dat het ‘meer risico, minder verdienen’ is, maar het is juist ‘minder risico, meer verdienen’. En dat kunnen we zonder subsidies, en zonder dat het over de hoofden van de mensen gaat. Iedereen zegt individueel: ‘Wij kunnen het wel’, maar collectief lukt het niet.”

Is dat angst?

“Ja, gedeeltelijk. En een paar jaar geleden hadden ze ook wel gelijk. Windenergie was duur, zonne-energie was duur. Maar nu niet meer, het kan nu allemaal een stuk goedkoper door nieuwe technologieën.”

Dus die 25% reductie van de CO2-emissie in 2020, opgelegd door de rechter in de Urgenda-zaak, gaan we halen? 

“Het gaat veel verder. We kunnen in 2030 de 100% halen. En die stelling durf ik aan op basis van de technologie van vandaag. We zijn in Nederland creatief, innovatief, ondernemend en we hebben geld. Alle ingrediënten zijn er. En we krijgen nog een aantal doorbraaktechnologieën de komende tijd. De disruptieve vernieuwers moeten een plekje aan de tafel krijgen. De duurzaamheidssector is ook al weer ouderwets en zit zelf soms vast. Het moet van buiten de sector komen.”

Van de overheid bijvoorbeeld? De duurzame economie moet volgens De Groene Zaak, waar u voorzitter van bent, centraal staan voor het nieuwe kabinet. Heeft u goede hoop?

“Mark Rutte sprak laatst de VN toe en zei daar dat de wereld op Nederland kan rekenen als het gaat om veiligheid en duurzaamheid, dus dat stemt hoopvol. Maar ook de andere partijen willen graag. Voor de verkiezingen heb ik twee debatten mogen leiden en daar waren alle partijen het eens met de doelstellingen van De Groene Zaak. Je kan er ook niet tegen zijn. Maar fuck, waarom doen we het dan niet?”

Toch gek: duurzame ondernemer Ruud Koornstra wil dat (een deel van) de oplossing van het duurzaamheidsprobleem uit de politiek komt. 

“Ik vraag niet om subsidies, laat dat duidelijk zijn, maar we hebben de overheid wel nodig. Als je wereldkampioen wil worden, als je Netherlands first wil, dan moet je dat met elkaar doen. Het wordt pas krachtig als alle partijen zoals ondernemers, burgers, de politiek en de wetenschap samenwerken. Als alle neuzen dezelfde kant op staan, dan lukt het. Daarom was ik ook zo blij met Mark Rutte die tegenover de VN zei dat de wereld op Nederland kan rekenen als het gaat om duurzaamheid en veiligheid. Maar eigenlijk zou hij nog verder moeten gaan. Hij moet roepen: ‘Ik wil wereldkampioen worden op het gebied van duurzaamheid.’”

Is er wel draagvlak voor verduurzaming in de Nederlandse samenleving?

“Als je uitlegt hoe het echt zit, dan ja. Zeker. Dan hoor ik van iedereen dat ze hier eigenlijk niet tegen kúnnen zijn. Iedereen wil wereldkampioen duurzaamheid worden, maar wel met voordeel voor iedereen. We leven in een kapitalistische wereld, mensen moeten er beter van worden en dat kan ook.”

Tot slot: wanneer bent u tevreden als Energiecommissaris? 

“Ik ben tevreden als we de hockeystick zien in de energietransitie, dus als we echt het exponentiële transitiepad hebben gevonden. Weet je hoe lang het duurt voordat de hele Amsterdam Arena is gevuld met water als er elke seconde een druppel valt en dit exponentieel groeit? 38 seconden. En dat zie je de eerste seconde niet, maar na ongeveer 28 seconden weet je niet wat je meemaakt. Dan gaat het zo snel. Dat zal bij de energietransitie ook gebeuren.”