In 1974 is de Vereniging Logistiek Management (vLm) opgericht om logistiek en later supply chain management in Nederland op de kaart te zetten. In die afgelopen bijna 45 jaar heeft logistiek een prominente plaats veroverd in de Nederlandse economie. Het optimaliseren van interne processen en samenwerking in ketens (Supply Chain Management) heeft geleid tot lagere kosten en vooral gezorgd voor veel toegevoegde waarde in alle industrieën. Daarmee heeft onze sector in belangrijke mate bijgedragen aan de internationale positie van de Nederlandse economie.

Handelen in China is goed mogelijk, mits je je bewust bent van de juridische risico’s.

3 vragen aan Marion Tjin-Tham-Sjin

Eigenaar Splendid China

Waarom is China interessant voor Nederlands bedrijven? 

“China is de tweede economie van de wereld en zal waarschijnlijk in 2032 Amerika hebben ingehaald. Met een groeiende middenklasse van reeds 400 miljoen mensen stijgt ook de vraag naar kwalitatief betere, duurdere producten en diensten uit het Westen. Als exportmarkt is China dus zeker interessant!”

Waarop moet je letten als je zaken met Chinese bedrijven doet?

“Een goede lokale partner vinden is het belangrijkste knelpunt. Daarnaast vormen  ook betalingsrisico’s, wet- en regelgeving, invoerbelemmeringen, marktkennis, cultuurverschillen en de taalbarrière belangrijke hindernissen.”

“Weet met wie je zaken doet en wees gewaarschuwd als Chinese bedrijven je benaderen met een onwaarschijnlijk mooi aanbod. If it looks too good to be true, it often is too good to be true!”

Hoe kan men zich het beste voorbereiden op een zakelijke reis naar China?  

“Zorg voor goede juridische IP bescherming voordat u ook maar een stap in China zet. Een zakelijke cultuurtraining is een aanrader en vergeet niet om marketingmateriaal in het Chinees mee te nemen. Tenslotte: denk niet dat alle Chinezen nu Engels spreken en schakel voor de zekerheid  een eigen tolk in!”

Er zijn maar weinig landen die zowel in relatieve als absolute zin zoveel exporteren en importeren als Nederland. Om de negatieve effecten van internationale handel op mens en milieu te beperken en misschien zelfs wel meerwaarde te creëren op deze vlakken, is het nodig om de internationale handel te verduurzamen.

Ondernemers die verder kijken dan de eigen landsgrenzen: Nederland kent er genoeg voorbeelden van. Maar dit betekent niet dat internationaal ondernemen voor ieder bedrijf gesneden koek is. Hoe steekt die specifieke markt in elkaar? En wat zijn de specifieke behoeften aldaar? Nederlandse instanties helpen ondernemers om dergelijke vragen – die ongetwijfeld opdoemen – te beantwoorden.

Schepen die op gerecycled plastic varen. Een verre droom? Nee, want de eerste fabriek die van plastic brandstof maakt voor de scheepvaart opent dit najaar in Amsterdam haar deuren. Drie andere fabrieken moeten volgen.

Winkels willen niet graag nee verkopen aan een klant en balen ervan als een artikel niet op voorraad is. Die klant wil andersom niet dat er continu vrachtwagens in de winkelstraat staan om de winkels te bevoorraden. Reden voor veel gemeentes om venstertijden in te voeren met tijden waarbinnen de goederen geleverd mogen worden. Waarom zou je die goederen echter niet aan de rand van de stad afgeven en dan op een duurzame manier in de binnenstad afleveren, dachten de initiatiefnemers van City Hub. In februari 2016 openden ze een stedelijk distributiecentrum in Roermond. Ruim vijftig ondernemers maken gebruik van het 2.500 vierkante meter grote opslagpand. Een warehouse in Amsterdam volgde en in september is Utrecht aan de beurt.

Een Chinese drakendans is een mooi ritueel. De kop beweegt los van de staart. Toch oogt zo’n draak voor omstanders als één beest dat zich soepel voortbeweegt. Die draak symboliseert voor mij hoe wij als Nederlanders verre markten, zoals de Chinese, moeten veroveren; als één slim opererend geheel. 

Veel aankomende studenten gebruiken een tussenjaar na het afstuderen om extra tijd te nemen voor een studiekeuze. Op zich is dat zeker toe te juichen, maar zonder goede voorbereiding kan een tussenjaar ook uitlopen op een fiasco.

Daniëlle Vogels is, zoals dat heet, tussenjaardeskundige. Ze is oprichter van de community TussenjaarTwijfels, dat ondertussen is opgegaan in het TussenjaarKenniscentrum. Wat zij daarbij onder andere signaleert, is dat op ruim de helft van de middelbare scholen uitsluitend tussenjaarinformatie wordt gegeven aan individuele havo- en vwo-leerlingen die hier zelf over beginnen of die geen studiekeuze kunnen maken. Haar Kenniscentrum wil zorgen dat alle havo-, vwo en mbo-scholieren informatie krijgen over de mogelijkheden en risico’s van een tussenjaar. 

Het Kenniscentrum bestaat niet om het tussenjaar te promoten. Daniëlle Vogels wil zoveel mogelijk nuttige kennis over een tussenperiode delen. “Een verkeerde studiekeuze heeft verschillende negatieve effecten. Een verkeerde keuze kan resulteren in een vergroot uitvalpercentage, maar kan bij de student ook leiden tot emotionele schade.”

Daarom, benadrukt Daniëlle Vogels, wie niet zeker is over een vervolgstudie kan zich beter voorbereiden met een tussenjaar. Uit verschillende onderzoeken komt naar voren dat die periode kan leiden tot verfrissing van de geest en een extra groei in motivatie. “Onder meer Harvard University adviseert om een tussenjaar te nemen voordat je gaat studeren.”

Daarbij geldt wel dat ze een goede voorbereiding noodzakelijk acht. Wie zijn tussenjaar nuttig besteedt, bijvoorbeeld deels ingevuld met vrijwilligerswerk, kan dat ook als aanprijzing gebruiken voor een latere carrière. “Bijvoorbeeld door snuffelwerk in de V.S. of Australië.”

Tot slot nog een waarschuwing: een studiekeuze komt niet uit de lucht vallen. Ook na een tussenjaar bestaat het risico dat de betrokken student er niet uit is over het verloop van zijn opleiding. “Bereid je daarom goed voor, ga uiteraard in gesprek met ouders, maar ook met schoolbegeleiders.”

Op een conferentie sprak ik een manager die zich afvroeg of haar bedrijf wel voldoende was voorbereid op de digitale transformatie. Ze was geïmponeerd door de ontwikkelingen op het gebied van robotisering, 3D printen, big data en het Internet of Things.  Ik denk dat we allemaal onder de indruk zijn van wat er op het gebied van digitalisering momenteel gaande is en vooral van wat er nog allemaal gaat komen.

We horen van de best-practice organisaties die elk aspect van hun business hebben gedigitaliseerd en zo realiseren wat wel Industrie 4.0 wordt genoemd. Deze bedrijven weten de grote hoeveelheid data uit de verschillende fases in de productieketen zo aan elkaar te verbinden dat er een continu lerend proces en hoge mate van flexibiliteit ontstaat. Zelfs na levering blijft het product nuttige data sturen, waarmee de fabrikant in staat is tot aanpassingen op maat, smart customization, voor die klant. In 2020 zullen naar verwachting 22 tot 25 miljard apparaten data uitwisselen via het Internet of Things. Je hoeft geen groot ondernemer te zijn om daar de business kansen van te vermoeden. 

Ook in het industrieel ontwerpen ontstaan door digitalisering grote kansen. U leest erover in deze special. Het effect is dat hiermee gemakkelijker en klantgerichter is te ontwerpen. Met geavanceerde simulatietechnieken zijn processen of producten al nauwgezet te bestuderen nog voor ze zijn gerealiseerd. Het stelt daarmee in staat tot een hoge flexibiliteit in het ontwerpwerk en een snel reageren op mogelijk nieuwe designwensen van afnemers. 

Mentaal duizelig door al deze prachtige ontwikkelingen vraag ik mij af: Hoe kunnen managers en ondernemers deze kansen van de digitalisering grijpen, op maat voor hun eigen organisatie? Daartoe is het belangrijkste inzicht: De technologie is wel te kopen, maar hoe versterken we het commitment en de mindset in ons bedrijf om digitalisering tot in ons DNA te laten doordringen? Hoe zou bij ons een ondernemingsbrede digitale strategie eruitzien en hoe is het te realiseren? Hoe kunnen we medewerkers die bij ons al 20 jaar hetzelfde werk doen, hiervoor ontvankelijk en veranderingsgericht laten zijn? Welke kansrijke nieuwe producten, diensten en businessmodellen zijn door digitalisering mogelijk geworden? Met wie kunnen we daarbij samenwerken? Leest u deze editie met deze mooie, kansgerichte vragen in uw gedachten.  

Prof. Dr. Jeff Gaspersz, Hoogleraar Innovatie, Nyenrode Business Universiteit

Biomassa: vijftig tinten groen

70% van de hernieuwbare energie in Nederland wordt verkregen uit biomassa. Daarmee draagt biomassa voor een belangrijk deel bij aan de reductie van de CO2-emissie. Maar wanneer is biomassa duurzaam? En hoe zit het met de uitstoot van fijnstof?

Volgens Floor van der Hilst, onderzoeker aan de Universiteit Utrecht, zijn voor biomassa drie dingen essentieel: de oorsprong, de manier waarop gewassen worden geteeld, en of de geringe hoeveelheid beschikbare biomassa slim wordt ingezet. “En er mag in ieder geval geen sprake zijn van interactie met voedsel, de natuur of ander landgebruik. Maar voor veel biomassa, zoals allerlei grassoorten, maar ook ookvoor het gebruik van landbouw- of bosbouw-residuen, is geen hoogwaardige grond nodig.”

Concurrentie met hoogwaardige houtvezels is volgens Eppo Bolhuis, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Biomassa Ketel Leveranciers (NBKL), ook bij het verstoken in pelletketels en -kachels uit den boze. “Pellets worden gemaakt van geperst houtafval, zoals houtsnippers en zaagsel, afkomstig uit de industrie en grote zagerijen.” 

Bolhuis nuanceert ook de verhalen over fijnstofuitstoot bij het verstoken van biomassa. “De uitstoot van grote biomassacentrales en de moderne pelletketels is uiterst klein, dat is ook wettelijk zo geregeld. Er zijn ook ontwikkelingen gaande om die fijnstof uitstoot tot nagenoeg nul te reduceren. Vergelijkenderwijs is de uitstoot van ouderwetse houtkachels en openhaarden is honderden keeren zo groot. Als brancheorganisatie maken wij ons er dan ook sterk voor om open haarden en verouderde houtkachels uit te bannen.” 

Het belangrijkste argument voor de inzet van biomassa is volgens Van der Hilst misschien wel “dat je er simpelweg niet omheen kunt. Willen wij de klimaatdoelen halen, dan moeten we snel actie ondernemen. Elektrische vliegtuigen, om maar eens iets te noemen, hebben we niet morgen al. Dus kunnen we in de tussentijd het beste gebruik maken van biojetfuel. Onder voorwaarde dat die duurzaam geproduceerd is.”

Solar: voor een zonnige toekomst

Het aantal Nederlanders met zonnepanelen op het dak is explosief gegroeid, overal verrijzen er zonneparken en er komt een drijvend zonnepark in de Noordzee. Maar de zon schijnt geen 24 uur per dag, dus vraagt de opvang van de pieken en dalen in opwek om een oplossing. 

De populariteit van solar heeft volgens Miro Zeman, hoogleraar Electrical Sustainable Energy aan de TU Delft, vooral te maken met de dalende prijzen door de aanvoer van goedkope zonnepanelen uit China. “De terugverdientijd is ondertussen 7 à 8 jaar, terwijl de panelen zo’n 25 jaar mee kunnen.”

Het geeft volgens Zeman, zelf al 16 jaar trotse eigenaar van zonnepanelen, bovendien ‘een fantastisch gevoel’ om bij zonnig weer je energiemeter de andere kant op te zien draaien. “Hoe geweldig is het om zelf je elektriciteit te kunnen genereren? Mensen zijn daardoor ‘prosumer’ geworden in plaats van ‘consumer’.”

Voor een verdere schaalvergroting van solar toepassingen in de bebouwde kom zijn verbeteringen van zowel het rendement als het uiterlijk van zonnepanelen nodig. Zeman: “Daarvoor is de samenwerking met architecten belangrijk. Waar hebben zij behoefte aan bij het realiseren van nieuwbouw of de renovatie van bestaande gebouwen? Daarnaast zou je zonnecellen van additionele functionele lagen kunnen voorzien. Naast de laag waarmee elektriciteit wordt opgewekt kun je bijvoorbeeld denken aan een warmte-genererende laag en eentje die meer licht doorlaat naar de zonnecel.” 

Tenslotte is de opslag van zonne-energie in batterijen of moleculen (zogenaamde e-refinery) een ontwikkeling die nog in de kinderschoenen staat. Volgens Zeman is dat echter niet alleen een kwestie van technologie. “Daarvoor zal er ook in de politiek het een en ander geregeld moeten worden.”

Windenergie in Nederland heeft de wind mee

Onlangs werd bekend dat Nederland drie grote offshore windparken gaat aanleggen in de Noordzee. De verwachting is dat windenergie daarmee in 2030 in 40% van de totale elektriciteitsbehoefte van Nederland kan voorzien. Ook heeft Nederland een primeur: voor het eerst gaat een windpark op zee zonder subsidie gebouwd worden. 

Simon Watson, hoogleraar Wind Energy Systems aan de TU Delft, vindt de komst van die offshore windparken een heuglijke ontwikkeling, die in belangrijke mate kan bijdragen aan het terugdringen van de CO2-emissie. Voor de zichtbaarheid van de windmolens hoeven bezorgde kustbewoners en recreanten niet te vrezen: de nieuwe parken komen namelijk maar liefst 50 km van de kust. Met de milieu-impact zal het ook wel meevallen, verwacht Watson. “Het grootste probleem is waarschijnlijk de geluidsoverlast in de bouwfase. Maar daar kun je van tevoren wel een oplossing voor bedenken.”

Het feit dat zo’n park straks zonder staatssubsidie wordt aangelegd, kan voor het imago van windenergie ook zeker geen kwaad. Al is dit argument volgens Watson een beetje een wassen neus, omdat de overheid wel degelijk meebetaalt aan het aanleggen van de benodigde infrastructuur door TenneT. “Maar uiteindelijk krijgen alle energiebronnen enige vorm van staatssubsidie. Dat geldt ook voor fossiele bronnen.”

Waar wij wat Watson betreft uiteindelijk naartoe moeten is een vorm van energiemanagement, gestoeld op de combinatie van zon en wind, waarbij je op Europees niveau afspraken maakt over de uitwisseling van stroom uit zon en wind. “Noordelijke landen kunnen windenergie exporteren naar andere regio’s op het moment dat er veel wind is, in ruil voor zonnestroom uit zuidelijke landen met meer zonuren.”

Het zal je maar gebeuren. Je zit ’s avonds televisie te kijken en ziet bij een talkshow ineens een foto van je dochtertje in beeld verschijnen. Het kan je zomaar overkomen. Als je een foto op Facebook plaatst, kan deze foto via Google door iedereen gevonden worden en kunnen ze dus zomaar op tv verschijnen.

Maar mogen deze foto’s dan zomaar gebruikt worden? Het antwoord hierop is helaas ja. Zodra jij jouw foto’s deelt via Facebook, worden deze eigendom van het platform en mogen ze door iedereen gebruikt worden zonder dat hier consequenties aanzitten. Hetzelfde geldt voor Whatsapp, ook daar geef je bij het ondertekenen van de gebruikersvoorwaarden het eigendom van je foto’s weg. Ook blijven deze foto’s voor altijd op het web beschikbaar, zelfs wanneer jij ze allang van je sociale media verwijderd hebt.

Dit hoeft natuurlijk geen probleem te zijn, maar we kunnen ons voorstellen dat je de badderfoto’s van je kindje liever niet terugziet in de media. Vaak deel je ze liever alleen met een select gezelschap. Het is dus goed je bewust te zijn van de mogelijke gevolgen van het delen van foto’s en uit te zoeken waar je deze foto’s wel veilig kunt delen. Een gewaarschuwd mens telt immers voor twee.

Payrolling moet op de schop, vindt het kabinet. Dat hoeft niet moeilijk te zijn.

De bv Nederland kan niet meer zonder arbeidsmigranten. Zo zet een bedrijf ze in.

Zeg je Wim Hof. Dan denk je meteen aan ‘The Iceman’. De man die talloze records brak, op tv verscheen, in ijswakken sprong in de vrieskou en op blote voeten door de sneeuw een halve marathon aflegde. Maar hij is meer dan alleen die man die in extreme kou trucjes uithaalt en wereldrecords verbreekt. Wim is op een gefocuste missie. En dat is het bewustzijn van de westerse wereld omzetten. Naar een weg en kans om de volgende generaties een garantie te kunnen bieden op kracht, geluk en gezondheid in hun bestaan zoals hij dat zelf mooi samenvat. De natuur speelt hierbij een ontzettend belangrijke rol.

Drie vragen aan dr. Markwin Statius-Muller, Arts bij haartransplantatie kliniek Transhair®

Merkt u dat haartransplantatie populairder wordt?

“Dat merk ik zéker. Dit heeft er, denk ik, mee te maken dat uiterlijk in deze tijd steeds belangrijker wordt. Want iets aan je uiterlijk laten doen als je daar niet helemaal tevreden over bent is steeds minder een taboe.” 

Wat is het verschil tussen een FUE en FUT-haartransplantatie?

“Het grootste verschil is de manier waarop de haarzakjes verwijderd worden. Bij de FUE-methode worden de haarzakjes één voor één uit het donorgebied getrokken, bij de FUT-behandeling wordt een stukje huid verwijderd uit dit gebied.”

Welke methode raadt u aan?

“Wanneer het donorgebied beperkt is, kan de FUT-methode de betere keuze zijn. En zo zijn er meer redenen, om voor één van de twee te kiezen. Ik behandel op beide manieren. De FUT-methode is een chirurgische handeling, die lang niet elke arts uit mag en kán voeren. Een klein nadeel van de FUT-methode is dat er een dun litteken op de schedel ontstaat. Keerzijde bij de FUE: het hele hoofd moet vooraf kaal worden geschoren. Dat zien veel mannen niet zitten. Ik heb geen voorkeur, en neem samen met mijn cliënten de beslissing. Een shared decision, noemen we dat mooi.”

Je rijdt in de auto en krijgt plotseling een enorme golf van paniek over je heen, het zweet breekt je uit en door heftige hartkloppingen denk je meteen aan een hartaanval. Of je hebt van die dagen dat je simpelweg de energie niet hebt om je bed uit te komen omdat je bang bent dat je dag niet door zult komen zonder af te brokkelen. Als deze gevoelens je bekend voorkomen is het mogelijk dat je worstelt met een angststoornis.

Liever zijn. Voor jezelf en voor anderen. Dát is de boodschap van Isa Hoes en Medina Schuurman aan vrouwen in de overgang. Of eigenlijk, aan vrouwen in het algemeen. Medina: “Ik heb veel meer innerlijke rust, vrede met mezelf.”

“Veel vrouwen lopen helaas te lang rond met ongewenst urineverlies”, aldus uroloog Pieter Minnee. “En dat terwijl zoiets enorm beperkend kan zijn in het dagelijks leven. Erg jammer, want tegenwoordig kunnen deze klachten met een vrij eenvoudige ingreep verholpen worden.”

Dit kan doormiddel van de zogenaamde Urolastic techniek. “Bij deze ingreep worden er vier zachte siliconenbolletjes, ongeveer zo groot als een erwt, ingebracht rondom de urinebuis. Deze bolletjes sluiten de buis af. Pas als er druk uitgeoefend wordt, tijdens het plassen dus, gaat de doorgang weer open. Daarmee wordt ongewenst urineverlies tegengegaan.”

In vergelijking met wat vrouwen eerder moesten ondergaan is deze ingreep relatief simpel. “De injectie voor plaatselijke verdoving is natuurlijk nooit fijn, maar de ingreep is verder niet pijnlijk, terwijl er vroeger een onderbuikoperatie nodig was onder algehele narcose.”

Deze nieuwe techniek is minder belastend. Er is geen opname nodig, je krijgt geen katheter, geen infuus, geen ruggenprik en je hoeft niet in het ziekenhuis te overnachten. “Het is mooi om te zien dat je mensen steeds eenvoudiger kunt helpen! Vrouwen hoeven niet langer rond te lopen met urineverlies.”

Tegenwoordig is mentale gezondheid veel in het nieuws. Niet alleen mensen die twintig of dertig jaar werkzaam zijn bij hun werkgever kampen met burn-outs, ook studenten voegen zich steeds vaker bij deze groep. We zijn steeds vaker ongelukkig, maar mentale gezondheid is wel te trainen.