TIG Sports is al jaar en dag organisator van het KLM Open.
Wat hebben jullie zien veranderen door de tijd heen?

“De golfsport is mondiaal de af­gelopen decennia enorm gegroeid. En dat geldt ook voor de internationale toernooien. Nederland is een relatief klein land en het KLM Open moet daarin meegaan om haar plek op de kalender te behouden, waarbij we altijd innovatief proberen te zijn en nieuwe doelgroepen proberen aan te spreken.”

Is dit terug te zien bij andere sportevenementen?

“Zeker. Denk hierbij bijvoorbeeld aan ons ‘Beat the Pro’-concept dat nu wereldwijd navolging krijgt bij andere toernooien. Nederland blijft in staat om hele grote kampioenschappen binnen te halen, zeker als je kijkt naar ons kleine achter­land. In nauwe samen­werking met over­heden en bedrijfs­leven proberen we van onze events platformen te bouwen voor fans, sponsors & media. En juist die samen­werkingen en creatieve insteek om zaken net wat anders te doen, maakt dat inter­nationale federaties geregeld events aan Nederland toewijzen. Het mooiste voorbeeld van afgelopen jaren is de Formula1 Heineken Dutch Grand Prix die na 36 jaar afwezigheid terugkeerde naar Zandvoort en die in dat wereldje op bepaalde vlakken als de benchmark wordt beschouwd.”

Wat is er veranderd in de laatste jaren en zie je dat terug over 10 jaar?

“Wij zien dat de wereld steeds digitaler en individueler wordt. Maar als tegen­beweging ook dat juist de fysieke beleving van het samenkomen van grote groepen mensen aan gewicht toeneemt. Nu, maar ook over tien jaar, of misschien moet ik zeggen: juist over tien jaar. Verder heeft de vergaande digitalisering grote invloed op de ervaring van de bezoeker van sportevenementen. Vooraf en achteraf kunnen we elk evenement steeds beter en eerder laten leven. Denk aan het begeleiden van de fans van en naar de locatie bijvoorbeeld, zoals we doen bij de Formule 1 Heineken Dutch Grand Prix. Maar denk ook aan het delen van content op de socials en het communiceren van het programma via de digitale kanalen. Alles draait om de aanwezige fans nog dichter bij de sporters en de actie brengen.”

De topsportmentaliteit zat er altijd wel in, maar dat begon in de paardensport. Toen Pasqualle Coffa met golf in aanraking kwam, werd ze voor een keuze gesteld: paarden of golfen. “Mijn eerste golfinstructeur zei al dat ik talent had. Ik besloot vaker te spelen en het werd al snel een verslaving.” Toch was het in het begin van haar carrière moeilijk om ‘ertussen’ te komen als pro: “Ik speelde in die tijd mijn eerste kwalificatie voor de grootste tour. Maar de golfsport voor vrouwen was toen nog klein. Ook al speelde ik goed, het was moeilijk om mijn status te houden, er was weinig ruimte voor nieuwe talent.”

Toch zette Coffa door, en schopte het uiteindelijk tot de Ladies European Tour met een 12ste plek als hoogste notering. “Het aantal toernooien voor dames is in de loop der jaren flink gegroeid”, zegt Coffa. “Dat betekent dat je als speler meer ervaring op kan doen, ik kan me nu optrekken aan topspelers. Er wordt dus steeds meer van je gevraagd.” Toch is het niet makkelijk om altijd te moeten pieken. “Golf is een heel mentaal spelletje. Ik ben 25 weken per jaar van huis. Tussendoor train ik techniek, kracht, mobiliteit. Er is veel aandacht voor rust, je moet proberen je lijf blessurevrij te houden. Maar ook dipjes horen erbij, het gaat erom hoe je daar mee omgaat. Ik word goed gesteund door mijn coaches en we werken volgens plan. Ik heb veel meer rust in m’n lijf dan vroeger, ik accepteer waar ik nu sta”

Dit jaar speelt Coffa weer gedeeltelijk op de Ladies European Tour en ook op de LET Access. Inmiddels zijn de toernooien een stuk professioneler geworden: “Het spel wordt beter in beeld gebracht, de markt voor sponsoren is verbeterd, de prijzenpotten gaan langzaam omhoog. Sinds in Nederland de Big Green Egg Open wordt georganiseerd, zie je hier ook steeds meer jonge meiden enthousiast worden voor de golfsport.” Voor haar ontwikkeling heeft Coffa veel gehad aan haar sponsoren, zoals Big Green Egg Europe: “Ze staan achter me en helpen om mijn droom werkelijkheid te maken. Dat is een grote steun. Zelfs belangrijke sportieve beslissingen, zoals een coachwissel, overleg ik met mijn sponsoren.”

Coffa hoopt dat het damesgolf in Nederland nog meer bekendheid krijgt. “De kwaliteit van het damesgolf is echt heel hoog, als je naar de statistieken kijkt hebben vrouwen indrukwekkende cijfers. Ik wil dat ook laten zien op de Big Green Egg Open in september. Om daar weer te spelen voor thuispubliek geeft me veel energie. Er zijn heel veel mensen die mij het succes gunnen.”

Toernooidirecteur Daan Slooter loopt al heel wat jaren rond op het KLM Open. De afgelopen decennia heeft hij het toernooi zien ontwikkelen: “Zowel de toeschouwers als de spelers
komen hier niet alleen terug voor topsport maar ook voor de sfeer eromheen.”

Eind jaren ‘70 maakte Slooter al kennis met de Dutch Open op de Noordwijkse Golfclub: “Als 11-jarige mocht ik cijfers en letters invullen op het scorebord, als vrijwilliger. Het jaar daarop ben ik gaan caddiën”, vertelt Slooter.  “In die jaren hadden de professionals nog zelden een eigen caddie. Ik stond er met m’n neus bovenop, daar heb ik veel van geleerd.” Daarna heeft Slooter zelf een aantal jaren als speler meegedaan. “Het Dutch Open was altijd al een prestigieus toernooi. Maar het was geen vetpot op de Tour in die dagen. Er écht van leven, dat kon alleen de top dertig. Sinds de jaren ‘80 heeft de Tour en het toernooi een vlucht genomen. Het Dutch

Open kreeg een titelsponsor in 1981. Het werd het KLM Open. Er was meer sponsorgeld en het toernooi behoorde snel tot de beste toernooien op de Tour. We zijn al dertig jaar lang een van de best bezochte toernooien in Europa en een prachtig professioneel product voor bedrijven om zich aan te binden. Ook de golfsport zelf is flink doorontwikkeld. Het spel is veel fysieker geworden en je moet een long-hitter zijn om mee te komen.”

 
Ondanks de professionalisering heerst er op het KLM Open nog steeds die ‘ouderwetse’ gemoedelijke sfeer. Slooter: “Nog steeds lopen er 800 vrijwilligers rond om te marshallen en te recorden en is het toernooi qua sportiviteit en entourage een parel van de Nederlandse sport.” Voor de fans is het ook een spannende thuiswedstrijd: “We hebben de luxe dat sinds eind jaren ‘90 een groep Nederlandse spelers mee heeft kunnen doen om de titel, zoals er ook winst was voor Maarten Lafeber (2003) en Joost Luiten (2013 en 2016). Dit jaar doen er vier Nederlandse Tourspelers mee die allemaal kunnen winnen.”

Om het voor de bezoekers nog aantrekkelijker te maken introduceert organisator TIG Sports dit jaar een nieuwe functionaliteit in de KLM Open App, de KLM Open Player Tracker gepresenteerd door TCS. “Wij willen de beleving van het golf graag meegeven aan de toeschouwer”, zegt Slooter. “In het verleden hadden we al KLM Open Radio geïntroduceerd, waarbij je live verslag kan luisteren, overal op de baan. Maar nu kun je via de app ook van alle flights en spelers precies de locatie zien zodat je altijd op het juiste moment op de juiste plek bent.” Verder is er van alles te doen op het terrein van Bernardus Golf: “KLM heeft natuurlijk weer de ‘Sla je Hole-in-One’ activatie. En we geven fans een kijkje achter de schermen tijdens het ‘KLM Open Golf College.’ Met Beat The Pro kunnen amateurs na de slag van een pro, tijdens de wedstrijdronde, ter plekke proberen om dezelfde slag te verbeteren.” Slooter is trots dat de organisatie samen met titelsponsor KLM en partner TCS het toernooi heeft kunnen laten uitgroeien tot een duurzaam en professioneel evenement: “Maar uiteindelijk kijk ik het meeste uit naar de sport zelf. De spelers komen hier graag omdat ze uit­gedaagd worden. Bernardus is een baan waar de beste spelers boven komen drijven. Vorig jaar bleek de top drie van het KLM Open ook tot de top van de DP World Tour te behoren. We hopen ook dit jaar weer het mooiste van de golfsport te kunnen beleven.”

Money makes the world go round… Het is een veel gebezigde uitspraak die ook vaak in de wereld van golf opgaat. Behalve bij de Ryder Cup, daar telt puur en alleen prestige. Guy Kinning, Ryder Cup Director: “De Ryder Cup is een echt wereldwijd sportevenement waarbij golf de mainstreamcultuur binnenkomt – het staat in dat opzicht op gelijke hoogte met het WK voetbal en de Olympische Spelen.”

Joost Luiten is het Nederlandse gezicht van de golfsport. Na een rustperiode vanwege een mentale blessure is hij terug op de Tour. Met voor de Nederlandse golffans, en voor Luiten zelf, binnenkort hopelijk een nieuw hoogtepunt: voor de derde keer winnen op het KLM Open. 

Als golfer wil je alles in de hand houden: je fysiek, je techniek en je mentale staat. Maar om dit voor elkaar te krijgen, moeten de randvoorwaarden wel in orde zijn en dat begint bij… je schoenen natuurlijk. Als je vijf uur rond wil presteren op een golfbaan, dan zijn tevreden voeten het beginpunt. Dat kan Joost Luiten beamen. En daarom is hij ook zo blij met zijn schoensponsor Duca del Cosma: “Het mooie is dat zij elke dag bezig zijn om te verbeteren, net zoals ik dat probeer in mijn sport. Daarom passen we goed bij elkaar. Wat ik verder leuk vind is dat het echt een bedrijf is waar ik zelf kan meedenken en mijn input kan geven over hoe ik denk dat de beste golfschoenen moeten lopen en zitten. Hierdoor kan ik voor mezelf proberen het optimale uit de schoen te halen en zo goed mogelijk presteren.”

De woorden van Luiten klinken Frank van Wezel, chairman van Duca Del Cosma als muziek in de oren. Hij liep laatst met Luiten mee op de golfbaan St. Francis Links in Zuid-Afrika en hij neemt zijn petje af voor de topgolfer. “Vier dagen wind, zon en regen en dat ook nog eens op een heuvelachtige baan. Dat was zwaar werk en toen moest je ook nog eens 32 holes op één dag spelen, omdat het spel de dag ervoor was stilgelegd vanwege te harde wind. Dat was topsport en ik ben blij dat wij jou als sponsor een super comfortabele schoenen konden aanbieden om dat voor elkaar te krijgen.”

De dupe worden van inbreuk op een merk waarvan je de houder bent, is lang niet zo onwaarschijnlijk als sommige merkhouders denken. Het risico is reëel en dat zal in de toekomst alleen maar toenemen. Dat maakt merkregistratie essentieel, want dit geeft merkhouders een krachtige juridische positie om misbruik te stoppen of tegen te gaan. Het aantal registraties groeit dan ook, wat verklaart waarom het drukke en succesvolle tijden zijn voor de Merkplaats, die onder meer merkregistraties regelt.

Het in Amsterdam gevestigde merkenbureau concludeert echter dat een aanzienlijk deel van de merkhouders de risico’s en gevolgen van merkinbreuk onderschat. “Eigenlijk onbegrijpelijk”, zegt mr. Alphons Geerlings, de oprichter van de Merkplaats. Waarom Geerlings dat vindt, legt hij uit aan de hand van een simpel voorbeeld uit het dagelijks leven: “Mensen die hun fiets ergens neerzetten, zetten deze altijd en overal op slot. Dat is volkomen logisch en normaal, maar dan is het toch onvoorstelbaar als een eigenaar zijn merk wél onbeschermd voor het grijpen laat liggen? Dit terwijl het veel meer waarde heeft dan een fiets. Niet alleen in financiële zin, maar ook omdat een merk ontzettend belangrijk is voor de reputatie van een individu of bedrijf.”

Geerlings vertelt gepassioneerd over het merkenrecht, de zaken die ermee samen- hangen en de rol die zijn Merkplaats hierin speelt en nog wil gaan spelen. Het is inmiddels meer dan 23 jaar geleden dat Geerlings de Merkplaats oprichtte en sindsdien maakt het een steady groei door, die doorzet tot op de dag van vandaag. De cultuur en werkwijze bij de Merkplaats kenmerken zich door waarden en begrippen als ‘transparant’, ‘klare taal’, ‘persoonlijke aandacht’ en ‘kwaliteit’. Volgens Geerlings is het dan ook zeer treffend dat ‘Merkplaats’ maar één letter verschilt van ‘Werkplaats’. “Daar zijn dit ook heel belangrijke uitgangspunten, en qua mentaliteit lijken ze op elkaar.”

Het gesprek met Geerlings vindt plaats aan tafel, midden in het indrukwekkende statige pand aan de Amsterdamse Herengracht, waarin de Merkplaats kantoor houdt.
De meer dan twintig specialisten en andere medewerkers houden zich daar onder meer bezig met merkonderzoek, merkregistratie en merkbewaking. Dat zijn drie noodzakelijke stappen in het proces dat ertoe moet leiden dat een merk optimaal is beschermd tegen inbreuk.

Quickscan

De eerste stap is het onderzoek. Wanneer een cliënt bij de Merkplaats aanklopt om een merk te laten registreren, bestudeert een specialist onder meer de markt waarin diegene actief is en de registraties van diens concurrenten. Een jurist controleert of het merk van de cliënt geregistreerd kan worden. Dit onderzoek heet ook wel de Quickscan, want al een dag na aanvraag, voor 17.00 uur, krijgt de cliënt bericht over de verdere mogelijkheden en te nemen stappen.

Wanneer het merk succesvol is geregistreerd, zorgt de Merkplaats dat het ook daadwerkelijk voor merkinbreuk wordt behoed. Een merkregistratie betekent namelijk nog niet dat een ander merk, dat identiek of overeenkomstig is, automatisch van registratie is uitgesloten. Actief optreden tegen een eventuele conflicterende aanvraag is dus nodig. De Merkplaats houdt in de gaten of zo’n aanvraag zich voordoet en wijst een cliënt hier in zo’n geval direct op. Dat maakt tijdig ingrijpen mogelijk, waardoor het niet op lange en kostbare procedures hoeft aan te komen.

Dopper

Het is volgens Geerlings eerder regel dan uitzondering dat een succesvol merk of ontwerp dat niet is geregistreerd en wordt bewaakt vroeg of laat met merkinbreuk te maken krijgt. “Wanneer je succesvol bent, willen anderen daar namelijk altijd op meeliften.” Geerlings illustreert dit met het verhaal van een cliënt die destijds nog niet erg bekend was, maar nu wereldberoemd is: Dopper. De duurzame flessen voor kraanwater van Dopper, met kenmerkend design, zijn in veel kantoren op de bureau’s te vinden.

De Merkplaats bewaakt al vanaf het prille begin de merk-en ontwerprechten van Dopper, vertelt Geerlings. “En dat is maar goed ook, want in Hongarije kwam toen ineens een herbruikbare waterfles op de markt die duidelijk was geïnspireerd door het design van de Dopper. Sterker nog: voor een consument was het verschil amper waar te nemen. Er was dus verwarrings­gevaar, waarmee de partij die de nagemaakte fles verkocht, wilde profiteren van het succes van Dopper.”

De specialisten van de Merkplaats drukten dit probleem snel en effectief de kop in. Het is een van de succesverhalen waar ze logischerwijs trots op zijn bij de Merkplaats. Geerlings vertelt dan ook enthousiast: “De Hongaarse partij is door ons gesommeerd direct te stoppen met deze inbreuk op de merkrechten van Dopper en de juridische kosten te vergoeden. Ze hebben toen hun fles van de markt gehaald en de juridische kosten zijn volledig aan Dopper terugbetaald. Net als in 95 procent van de gevallen, was een rechtszaak dus niet nodig, terwijl het resultaat voor onze cliënt optimaal was.”

Metaverse

Het meewegen van trends die in de toekomst steeds meer impact zullen hebben, is een essentieel onderdeel van de diensten die de Merkplaats aanbiedt. De ontwikkeling van de Metaverse is daarvan een sprekend voorbeeld. “Dat zal ons leven drastisch gaan veranderen, wat dus ook gevolgen heeft voor de wereld van merken”, legt Geerlings uit. “Het is de verwachting dat in 2024 voor 800 miljard dollar aan virtuele producten verkocht wordt in de Metaverse.  Voor merkhouders biedt het mooie kansen, maar ook flinke risico’s.”

Een van de risico’s waar Geerlings op doelt, is een ‘meta-piraat’ die een virtueel
equivalent van fysieke, beschermde producten op de virtuele markt aanbiedt. Consumenten denken dat ze iets kopen van het originele merk, wat dus een illusie is. De eventuele reputatieschade komt echter wel bij het echte merk terecht.
Het is reden voor de Merkplaats om de Metaverse mee te nemen in het proces van elke nieuwe merkregistratie. “We houden bij alle nieuwe registraties rekening met classificatie voor de Metaverse. Het is namelijk een ontwikkeling die niet te stoppen is, terwijl wij een missie hebben: de merken van onze cliënten weerbaar maken en houden, nu en in de toekomst.

De zomer staat voor de deur en de barbecue­spullen mogen zo langzamerhand uit de schuur worden gehaald.Hoewel: als het aan chef Julius Jaspers ligt, gloeit het houtskool het hele jaar rond. “Het is een soort oerkoken, het blijft spannend.” Hij deelt zijn tips én signaleert trends.

Julius Jaspers is kok, was eigenaar van onder meer restaurant Julius’ Bar & Grill in Amsterdam, was mede­presentator van het televisie­programma Topchef en schreef meerdere kookboeken. Én hij is barbecuefanaat. “Ik barbecue het hele jaar door”, zegt hij. “Dat kan niet iedereen. Als je in een flat woont, is dat lastiger, maar ik heb een tuin met een afdakje waaronder mijn barbecues staan. Het maakt me niet uit wat voor weer het is.” 

De reden? Die overheerlijke, rokerige smaak. “Daarnaast vind ik het een uit­dagende manier van eten klaarmaken, een soort oerkoken. Mijn fornuis en oven ken ik door en door. Ik weet precies welke temperatuur ze worden en hoe ik mijn eten het beste klaar kan maken. Bij een barbecue is het altijd nét even anders. Je moet er echt met je gedachten bij blijven en snel schakelen. Dat maakthet spannender.”

De televisiekok heeft een aantal belang­rijke tips voor wie deze zomer de
barbecue aan steekt. “De locatie is het aller­belangrijkste. Zorg dat je een back-up plan hebt voor als het slecht weer is, want ook al is het hoogzomer, in Nederland weet je het nooit. Een afdakje of een grote parasol kan al volstaan.”

Daarnaast benadrukt hij: dit is niet het moment om iets nieuws uit te proberen. “Bij een barbecue nodig je vaak gasten uit. Dan is het een risico om iets compleet nieuws te gaan maken. Houd het dus bij beproefde recepten, die je al een keer hebt gemaakt en waarvan je zeker weet dat ze lukken.” Hij vindt het bovendien ‘goed gastheerschap’ om alle visite even te vragen of er dieetwensen zijn of dat er vegetariërs bij zijn.

Dat laatste is met een barbecue alles­behalve een probleem, zegt Jaspers. “Sterker nog: ik zie het echt als een trend. De tijd dat we eindeloos veel hompen vlees op de barbecue legden, is volgens mij voorbij. Mensen gaan voor een
kleiner stuk vlees dat van hoge kwaliteitis, volgens mij een goede ontwikkeling.
Of het vlees wordt helemaal weggelaten.” Deze zomer zal er veel meer groente op het grilrooster belanden, verwacht hij. “Ik raad mensen aan om altijd te koken met de groenten van het seizoen. In de zomer zijn dat vooral groene groenten. Verder vind ik op de barbecue little gem, portobello, bloemkool en knolselderij heel smakelijk. Tomaten zou ik zelf niet zo snel voor gaan, dat wordt snel zompig.”

Let er bij het uitzoeken van de groenten en het vlees op welke barbecue je gebruikt. “Als je bij een barbecue de klep dicht kunt doen, gaat de bereiding een stuk sneller. Dat kan een voordeel zijn, maar als je voor knapperig en krokant gaat, is het soms beter om zonder deksel erop te garen.”

Nog een belangrijke tip: zorg voor een goede voorbereiding. “Ga je voor pulled
pork? Weet dan dat dit een lange bereidings­tijd nodig heeft, van zeker een paar uur. Zoek de groenten die je op de barbecue klaar wilt maken, daar dan ook op uit. Champignons hebben bijvoorbeeld maar een paar minuten nodig. Worstjes zijn in 10 minuten klaar. Leg je daar een bloemkool bij, dan is die nog keihard. Een goede voorbereiding en een goede planning zijn cruciaal. Zo zorg je ervoor dat je meer tijd overhoudt om samen met je gasten van de barbecue te genieten. Want dat is natuurlijk het allerbelangrijkste.”

Cocktails worden meer en meer ontdekt en voor alcoholvrije drank kiezen we steeds vaker. Tess Posthumus, eigenaresse van cocktailbar Dutch Courage in Amsterdam, is er heilig van overtuigd dat beide categorieën komende zomer volop op de terraskaart te vinden zijn.    

Waar internationaal al een tijdje wordt gesproken over een Renaissance ofwel weder­opstanding van de cocktails, staat dit in Nederland nog in de kinder­schoenen. Toch wint de cocktail steeds meer aan populariteit, blijkt uit trendonderzoek van business intelligence bedrijf Overproof. “We zijn in Nederland niet zo trendgevoelig en beïnvloedbaar, dus laten we vooropstellen dat we vooral lekker drinken waar we zelf zin in hebben”, zegt Posthumus. “Toch zijn we wat cocktails betreft inmiddels al behoorlijk  opgevoed. Ik verwacht in Nederland pas over twee of drie jaar weer een échte trend, maar de algemene tendens is dat we met z’n allen lekker cocktails aan het uitproberen zijn en hier volop mee experimenteren.
Je zult ze steeds vaker op de kaart zien, ook op plekken die voorheen géén cocktails hadden.”

 
Op het gebied van rum gebeurt volgens Posthumus veel, maar dat geldt ook voor de categorie alcoholvrij, waar online magazine SevenFifty eerder al een onderzoek over publiceerde. “De nieuwste alcoholvrije drank is niet te vergelijken met een fruitsapje. Door middel van destillatie is niet alleen alcoholvrij bier, maar inmiddels ook alcoholvrije sterke drank de afgelopen jaren veel beter geworden.

Destillatie
zorgt voor gelaagdheid, ondanks dat er geen alcohol in zit. Maak je hier vervolgens een cocktail van, dan proef je echt dat het een drankje is met veel complexiteit. Dit zijn hele leuke, opkomende smaken.” Volgens Posthumus wordt het deze zomer dan ook een combinatie van drankjes met én zonder alcohol. “We drinken bewuster. Mensen lijken een omslag te hebben gemaakt van elke dag een borrel drinken naar niet meer elke dag drinken, maar áls ze drinken, drinken ze kwaliteit. Daar hoort dan tussendoor ook een alcoholvrij drankje bij, zodat we ons de dag erna niet heel slecht voelen. Ik denk dat we dat steeds vaker gaan doen. In mijn bar is op dit moment zelfs al tien procent van de cocktails alcoholvrij, wat in vergelijking met vroeger heel veel is. Ook aan de merkenkant zie je dat het in opkomst is: er komen steeds meer interessante, alcoholvrije merken bij.”

Als Posthumus één drankje zou moeten aanwijzen dat het deze zomer goed gaat doen, durft ze haar geld wel in te zetten op de daiquiri. “Eerder hadden we al de gin-tonic en mojito trend, maar deze zomer verwacht ik dat de daiquiri populair wordt. Dit is een frisse klassieker bestaande uit drie ingrediënten: rum, limoensap en suikersiroop. Heel makkelijk te maken en je kunt volop variëren. Ga bijvoorbeeld voor een witte, donkere of kruidige rum, of pas juist die suikersiroop aan en maak ‘m daarmee wat zoeter. Met die drie ingrediënten ga je niet zo snel de mist in en kun je ook thuis op een toegankelijke manier met deze cocktail experimenteren. Ga je voor alcoholvrij, dan is de drank Selati perfect om een daiquiri mee te maken. Op zoek naar die extra touch? Ga dan voor de rum van het Nederlandse merk Spirited Union, die gekruid is met vanille, kaneel en een beetje zeezout. Daarmee ga je ook nog eens voor lokaal, en op lokale producten worden we met z’n allen steeds trotser.”

Het aspergeseizoen is weer begonnen en dat betekent dat het tijd is om te genieten van de heerlijke combinatie van asperges en wijn. Voor de echte liefhebbers heeft VINVIN Wines, specialist in exclusieve wijnen, een speciale aanbieding samen­gesteld: de Favorite Box met daarin 6 wijnen die perfect samengaan met asperges voor €100,00 incl. BTW (incl. verzendkosten).

 
Elke wijn die de experts van VINVIN Wines hebben geselecteerd, heeft zijn eigen unieke smaak en karakter, waardoor er voor ieder wat wils is. Zo bevat de Favorite Box onder andere een Pinot Blanc van het gerenommeerde wijnhuis Famille Hugel
uit de Elzas. Deze wijn heeft frisse zuren, veel wit fruit en een lichte kruidigheid
die perfect samengaan bij de smaak van (witte) asperges.

 
De speciaal samengestelde Favorite Box voor het aspergeseizoen is niet alleen een mooie aanbieding voor wijn- en aspergeliefhebbers, maar ook een perfect cadeau voor vrienden en familie. Of je nu een etentje organiseert of gewoon wilt genieten van een goed glas wijn, deze box (die mede is ontwikkeld door Contemporary Artist Pablo Lucker) is een echte aanrader.

Favorite Box

Deze speciale aanbieding is slechts beperkt beschikbaar, dus wees er snel bij en bestel jouw Favorite Box met 6 exclusieve wijnen voor het aspergeseizoen. Scan de QR-code om de Favorite Box te bestellen of om meer informatie over de geselecteerde wijnen te vinden.

Jonnie en Thérèse Boer namen De Librije in juli 1993 over van Ed Meijers. Nog datzelfde jaar kreeg het restaurant een Michelinster. Dat werden er twee in 1999 en drie in 2004. Deze sterren heeft De Librije tot op de dag van vandaag weten te behouden. De Librije is niet het enige horecaconcept van Jonnie en Thérèse. Zo is er bijvoorbeeld ook Brass Boer, met vestigingen op Bonaire en Curaçao en in Zwolle.

Private investeringen zijn rechtstreekse beleggingen in niet-beursgenoteerde ondernemingen, vastgoed en schulden. In de afgelopen jaren zijn veel private markten volwassen geworden. Het aantal beleggingen buiten de beurs groeit, terwijl het aantal beurs­noteringen krimpt.
Het gevolg is dat steeds meer beleggers de investeringen in private markten tot de kern van hun portefeuille zijn gaan beschouwen. Beursgenoteerde beleggingen worden dan gezien als meer opportunistische satellieten. Geholpen door de inmiddels stijgende rente, de betere bescherming tegen oplopende inflatie en de sterk verbeterde toegang profiteren zij van de toe­gevoegde waarde van private markten in een portefeuille.

Aan het grote nadeel van private markten – namelijk het ontbreken
van liquiditeit – zitten ook voor­delen. De belegger wordt tegen eigen impulsief gedrag beschermd. Niets menselijks is ook beleggers vreemd en historisch wordt er op de beurs op de top gekocht en op de bodem verkocht. Dit gaat uiteraard ten koste van het totale rendement. Dat terwijl in private markten vooraf al wordt nagedacht over de opbrengst bij verkoop. Als de markt dan even tegenzit, nemen dergelijke investeerders normaal gesproken de tijd om het herstel af te wachten. Een belangrijk gevolg is dat het zelden voorkomt dat vijfjaarsrendementen op private markten in de min eindigen, iets waar beleggers op de beurs wel degelijk rekening mee moeten houden. Gezien de sterke aversie van beleggers voor verliezen, is dit een belangrijke eigenschap.

Ondernemingen gaan tegenwoordig minder snel naar de beurs. Toegang tot de beurs is kostbaar, er is veel regelgeving, andere stakeholders hebben op de beurs meer macht en zeker kleinere bedrijven leiden op de beurs tegenwoordig een zieltogend bestaan. Met een beursnotering stijgt ook de volatiliteit. Waar de fundamentele waardering op private markten een grote rol speelt, is er op de beurs meer ruis ten aanzien van de ontwikkeling van de economie of de liquiditeit. Die ruis leidt de aandacht af en zorgt op korte termijn voor veel volatiliteit (bewegelijkheid).

Nu is volatiliteit geen goede maatstaf voor risico, maar een hoge volatiliteit zorgt er vaak wel voor dat beleggers terughoudend worden. Het echte risico is dan dat die volatiliteit de reden is om te verkopen en daarmee realiseren ze het echte risico, namelijk permanent verlies van vermogen.
Bedrijven kunnen zich tegenwoordig veel eenvoudiger financieren via private markten. Veel bedrijven moeten ook worden getransformeerd in het kader van de digitalisering of de energietransitie en dat gaat beter en sneller buiten de beurs dan op de beurs.

Het is niet gemakkelijk om zonder hulp te beleggen in private markten. Professionele adviseurs beschikken over uitgebreide en gevarieerde ervaring, een goed netwerk en kunnen hierdoor veel zorgen uit handen nemen. Helaas blijkt het in de praktijk ook nog wel eens moeilijk het kaf van het koren te scheiden bij investeringen in vastgoed, private equity en private debt en ook daar is een adviseur van toegevoegde waarde. Verder zijn beleggers met enige regelmaat ook emotioneel betrokken bij participaties in private markten. Bij een belegging in vastgoed voelt het goed om de stenen te kunnen zien. Ook voelt het goed om in een vroeg stadium betrokken te zijn bij nieuwe bedrijven, iets waarop men daarna ook trots mag zijn. Verder vinden oud-­ondernemers het prettig om in bijvoorbeeld de eigen bedrijfstak te investeren.

 
Beursgenoteerde aandelen en obligaties vormden lange tijd de kern van een
portefeuille, waarbinnen het aandeel Koninklijke Olie lange tijd de hoeksteen vormde. De omloopsnelheid van de aandelen op de beurs is echter sterk gestegen, waardoor de investeringen in private markten steeds meer de kern van de portefeuille gaan bepalen. Dat verbetert niet alleen de rendement-­risicoverhouding van een portefeuille, maar zorgt ook voor financiële rust.

_{Bron: Auréus bruto prognoserendementen voor de komende 10 jaar, risico (volatiliteit) voor beursbeleggingen op basis van VBA risicostandaarden 2022, voor private investeringen op basis van historie. Let op: de waarde van uw beleggingen kan fluctueren.}

Een flink deel van de zzp’ers en mensen met een eigen bedrijf heeft geen enkel vangnet als ze iets gebeurt waardoor ze arbeidsongeschikt raken. Dit terwijl de kans dat dit gebeurt een stuk groter is dan veel mensen wellicht aannemen. Zeker in deze stressvolle tijden liggen risico’s op de loer, en is het verstandig om hier serieus over na te denken, zegt Ludwina Bisschop, propositiemanager AOV bij Univé.

“We begeven ons in een zeer instabiele markt en zien dat het ziekteverzuim nu zeer hoog is”, zegt Bisschop. “Dat zie je bij werknemers, maar zeker ook bij ondernemers. Dat is goed te verklaren, want als je op een rijtje zet wat er allemaal op ons af komt in korte tijd, is dat niet mals. Eerst de coronacrisis en direct daarna de oorlog in Oekraïne.” 

Bisschop noemt de oorlog en de pandemie, omdat die allebei een negatief effect op de economie hadden en hebben, wat veel onder­nemers direct raakt. Zo zag ruim de helft van de zzp’ers de vraag tijdens de coronacrisis afnemen, meldde het CBS. Bisschop: “Dat soort zaken geven veel stress en druk. Mensen denken bij arbeidsongeschiktheid meestal aan het krijgen van een ongeluk of een acute ernstige ziekte, maar dat beeld klopt niet met de werkelijkheid. Het meeste verzuim, ongeveer de helft van het totaal, komt namelijk voort uit mentale klachten.” 

Het afsluiten van een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) lijkt, zeker met deze cijfers in gedachten, dan ook niet onverstandig. Maar uit de meest recente Zelfstandigen Enquête (2021) van het CBS, bleek dat maar liefst vier op de tien ondernemers geen enkel vangnet heeft, wanneer ze niet meer in staat zouden zijn om te werken. Een vijfde van de zzp’ers zegt slechts maximaal drie maanden vooruit te kunnen met hun geld, als hun inkomen weg zou vallen.    

Deels is dat een ingecalculeerd risico, maar ook onbekendheid met het nut en de noodzaak van een AOV speelt mee, zegt Bisschop. “Wat voor veel van deze mensen geldt, is dat ze wel weten dat ze zonder vangnet een risico lopen, maar niet goed inschatten hoe groot dat risico daadwerkelijk is. Want stel dat je onverhoopt volledig arbeidsongeschikt raakt en dus je hele leven niet meer kunt werken? De kans dat dat gebeurt is gelukkig niet heel groot, maar het komt wel vaker voor dan je misschien zou denken. Van de mensen die een AOV bij Univé hebben, krijgt twee procent de rest van hun leven een uitkering, omdat ze niet meer kunnen werken.”   

Bij Univé houdt een AOV niet alleen in dat iemand geld krijgt uitgekeerd, maar is ook aandacht voor preventie. Het is immers in ieders belang om te voorkomen dat mensen uit de running raken. Bisschop: “Preventie is in zijn algemeenheid steeds belangrijker en wij hebben daar veel aandacht voor.
Zo biedt onze AOV de mogelijkheid om eens in de drie jaar een ‘health check’ te doen. Een specialist kijkt dan onder meer naar iemands cholesterol, gewicht en andere factoren die een beeld geven van de gezondheid. We hebben daarnaast een eigen Preventiedesk AOV. Daar kan iemand naartoe bellen als er iets speelt dat mogelijk problemen kan geven, zoals een stressvolle thuissituatie. De desk biedt dan een luisterend oor en denkt mee over een oplossing. ”

Daarnaast is een vitaliteitsprogramma onderdeel van de AOV van Univé. Iemand kan zelf een gezondheidsdoel aangeven - zoals fitter worden of stoppen met roken - waarna een plan wordt ontworpen om dat doel te bereiken. Ook is er nog het coachingstraject van OndernemenPlus, dat analyseert waar iemand zich nog in kan verbeteren en welke valkuilen diegene heeft, om daar vervolgens aan te werken. 

De AOV Univé kreeg vijf sterren van
MoneyView op het onderdeel ‘voorwaarden’. Deze zeer hoge score is volgens Bisschop te danken aan een aantal aspecten van de verzekering. Allereerst is maar liefst 90 procent van het inkomen te verzekeren.
Bij veel andere AOV’s is 80 procent gebruikelijk. “Wat ook goed gewaardeerd wordt, is hoe de AOV van Univé met zwangerschap omgaat. Iemand mag een dag na het afsluiten van het product namelijk al in verwachting zijn”.

“Daarnaast zien wij het niet als nieuw ziektegeval als iemand kort na revalidatie opnieuw ziek wordt”, vervolgt Bisschop. “Dat doen veel andere verzekeraars wel, waardoor iemand dan opnieuw eerst diens zelfgekozen risicotermijn moet afwachten, voor er geld wordt uitgekeerd. En tot slot hebben wij de gunstige voorwaarde dat de uitkering meebeweegt met de AOW-leeftijd. Als die in de toekomst nog verder stijgt, doet onze AOV hetzelfde. Iemand die nooit meer kan werken, blijft bij Univé dus hoe dan ook geld ontvangen tot de AOW-­leeftijd is bereikt.”   

In het aantrekken van nieuw personeel wordt door organisaties veel tijd en energie gestoken, zeker in deze periode van grote arbeidsmarktkrapte. Dit geldt minder voor het behouden van de mensen en daar valt nog heel veel winst mee te behalen. Dat zegt Irene Oerlemans, voorzitter van NVP, het netwerk voor HR-professionals. Knoppen waaraan je als HR professional kunt draaien om te zorgen dat werknemers aan boord blijven, die zijn er volgens Oerlemans genoeg. 

Wat moet je als organisatie doen om je personeel in deze ingewikkelde tijden aan je te binden? Die vraag krijgt de NVP van hun leden (HR-professionals) steeds vaker. Van HR-medewerkers wordt in deze tijd steeds meer gevraagd, vertelt Oerlemans. “Hun takenpakket is enorm breed, vooral in kleinere organisaties die niet opgeknipt zijn in verschillende HR expertise-afdelingen. Er spelen grote wereldthema’s en bovendien zie je ook dat de maatschappij steeds meer de organisatie ‘binnenkomt’. Het beleid dat je binnen uitvoert, blijft niet intern. Het ligt bijvoorbeeld meteen op straat wanneer je medewerkers niet eerlijk betaalt.

Secundaire arbeidsvoorwaarden werden jarenlang gezien als hét middel om werknemers vast te houden, maar dat is volgens Oerlemans nu aan het veranderen. Het heeft te maken de hoge inflatie en de crisis op de woning- en energiemarkt. “Je ziet dat daardoor het belang van ‘fair pay’ groter is geworden. Een eerlijk primair salaris is de basis. Het moet passen bij de sector en een werkgever moet hier transparant over zijn.”

Welke elementen vormen dan, naast een eerlijk salaris, het ideale pakket aan voorwaarden waarmee kan worden voorkomen dat werknemers een andere uitdaging zoeken?
Oerlemans: “Dat blijft natuurlijk maatwerk, want geen enkel bedrijf is hetzelfde. Daarom is het van belang dat altijd heel goed wordt bekeken welke secundaire arbeidsvoorwaarden bij het DNA van het bedrijf en bij specifieke medewerkers passen. Zo zullen oudere mensen weinig hebben aan een heel ruimhartig zwangerschapsverlof voor vaders.”

Het bieden van toekomstperspectief is een ander essentieel element. “De ontwikkeling van werknemers blijvend stimuleren en ze de kans geven om te groeien. Dat is voor de organisatie zelf natuurlijk heel prettig, maar wordt voor medewerkers ook steeds belangrijker”.

Tot slot noemt Oerlemans het individueel waarderen en belonen van prestaties. Dat laatste kan bijvoorbeeld door managers de ruimte te geven om deze beloningen toe te kennen. Een geldbonus is een optie, maar er zijn meer passende mogelijkheden. “Je kunt ook laten blijken dat iemand wordt gewaardeerd door diegene bepaalde kansen te bieden. Zo is het mogelijk om werknemers de gelegenheid te geven om onder werktijd vrijwilligerswerk te doen, of ze een opleiding aanbieden.”

Een eerlijk salaris, een passend pakket aan secundaire arbeidsvoorwaarden, toekomstperspectief en individueel waarderen en belonen, dat zijn in de ogen van Oerlemans dus de belangrijkste voorwaarden voor het behouden van werknemers. “En dit laat alles bij elkaar denk ik wel zien aan hoeveel mooie knoppen een organisatie nog kan draaien om het personeel blij te houden. Het is zeker een uitdagende tijd voor HR-professionals, maar ik ben positief gestemd: wij kunnen deze uitdaging aan.”

Juridisch papierwerk wordt door bedrijven veelal ervaren als moeizaam en tijdrovend werk. Logisch, want dat is het ook. Uitbesteden aan juridische
professionals dus, is het devies. Alleen: dat loopt al snel flink in de
papieren. Wendy Bogers, CEO en founder van Ligo, weet de oplossing. “Technologie is de sleutel tot verandering in de juridische markt.”

Bogers begrijpt de uitdagingen voor ondernemers bij het opstellen en getekend krijgen van contracten. “Vrijwel niemand houdt van juridisch papier­werk, maar het vormt de kern van elke zakelijke transactie. Als je bedenkt hoeveel uren besteed worden aan het voorbereiden en uitonderhandelen van een contract, dan besef je meteen dat er een groot probleem is.” Volgens de CEO en founder van Ligo raken ondernemers verstrikt in routine papierwerk, terwijl ze die tijd veel beter kunnen besteden aan wat ze willen doen: ondernemen.
“Het begint al bij de start: de oprichting van een bedrijf. Ondernemers moeten
dan een pakket aan noodzakelijke documenten en contracten regelen:
erg belangrijk om juridische risico’s af te dekken, maar het wordt vaak ervaren
als noodzakelijk kwaad.”

Dat moet dus anders, aldus Bogers, en daar komt de technologie om de hoek
kijken. “Mensen moeten contracten kunnen maken, deze digitaal kunnen ondertekenen en beheren vanaf één plek, zonder dat er papier aan te pas komt.”

Naast het creëren van tijd voor de ondernemer om zich bezig te houden met meer strategisch werk, brengt het digitaliseren van contractprocessen bovendien nog een belangrijk ander voordeel met zich mee: het voorkomen van juridische rompslomp door menselijke fouten. “Bedrijven ver­geten bijvoorbeeld nooit meer belangrijke termijnen na ondertekening van een contract. Digitale systemen kunnen automatische reminders sturen, waardoor iedereen binnen het bedrijf zich bewust blijft van verplichtingen. Zo worden onaangename verrassingen vermeden.” Bogers voegt daaraan toe dat het met pen ondertekenen van een contract risicovoller kan zijn dan een digitale ondertekening. “Inspelen op de behoefte van zakelijke relaties met een moderne oplossing is belangrijk om deze relaties te versterken.”

Dat technologie ondernemers en hun team op juridisch vlak kan helpen lijkt
duidelijk, maar wat moet dat allemaal kosten? Bogers geeft aan dat het tegenwoordig minder kost dan één pizza per maand, zonder implementatiekosten. Met plug & play-oplossingen profiteren niet alleen grote bedrijven van de voor­delen van contractautomatisering, maar ook kleine tot middelgrote bedrijven.

“Met plug & play-oplossingen zijn vaak geen trainingen nodig. Ze zijn meestal
ontwikkeld met de eindgebruiker in gedachten, zodat ze een goede gebruikers­ervaring bieden.” Bogers is ook enthousiast over de mogelijkheden van AI en GPT
om het contractenproces verder te automatiseren. “Deze technologieën bieden enorme mogelijkheden. We kunnen nu dingen doen die we ons een paar jaar
geleden niet eens konden voorstellen.”

Maar goed, dat is wat eraan komt. Bedrijven die nu willen overstappen om hun contracten goed en gemakkelijk te regelen, kunnen volgens Bogers meteen beginnen met de toegankelijke oplossingen.

“Er zijn verschillende mogelijkheden om het gratis uit te proberen en als het bevalt, kun je het uitbreiden binnen dezelfde tool. Met de tijdwinst die het automatiseren van contractprocessen oplevert, kan de onder­nemer zich weer concentreren op waar het om draait: runnen en uitbouwen van het bedrijf.”

Ondernemen is geen lineair proces. Op weg naar succes kom je telkens nieuwe uitdagingen tegen. Groeien is daarmee misschien het beste vergelijkbaar met het oplossen van een Sudoku-puzzel: kom je een blokkade tegen, dan is het aan de ondernemer om te ontdekken waar er nieuwe kansen liggen. “Wat succesvolle ondernemers bindt, is dat ze zich flexibel opstellen en open staan voor nieuwe gedachtes en ideeën”, zegt advocaat Herald Jongen en Managing Shareholder bij Greenberg Traurig, LLP.

Ondernemers zijn van nature optimistisch. Super optimistisch misschien wel. Daar is op zich niks mis mee, want zonder een portie draufgang, ontbreekt het immers aan het nodige lef om een eigen bedrijf op poten te zetten. Toch vindt Jongen het in deze context ook noodzakelijk dat men af en toe een beetje op de rem trapt. Of in ieder geval: om een nuance aan te brengen. “Wat ik opmerkelijk vind, is dat nogal wat ondernemers zich onvoldoende realiseren waarmee hun bedrijf zijn geld verdient. Als een bedrijf kampt met cashflow-problemen en financiers de hulp inroepen van een externe consultant, dan komen niet zelden verrassingen aan het licht. Bij de dagelijkse gang van zaken lijkt dat weinig voor de hand te liggen, maar toch doe je er absoluut goed aan regelmatig om voor jezelf te analyseren waar de sterke en zwakke kanten van je bedrijf liggen. En kijk of disruptie van je markt door een ander op de loer ligt.”

Onzekerheid

Het dak repareren als de zon schijnt, luidt een gezegde dat Jongen van stal haalt. Veel ondernemers verdienen behoorlijk, dus stellen ze zich nauwelijks de vraag of dat morgen anders kan zijn. Toch blijft onzekerheid iets van alle tijden, zeker nu de oorlog in Oekraïne impact heeft op de wereldhandel en de nasleep van corona nog altijd voelbaar is. Ook in financieel opzicht. Veel ondernemers is door de Belastingdienst immers uitstel van betaling gegund, maar uiteindelijk moeten ze daar toch aan beginnen. Jongen: “Het is ieder geval raadzaam om eens in de zes maanden een moment van bezinning in te plannen. Ondernemers zullen zich moeten afvragen of ze zich nog altijd richten op de juiste activiteiten en klanten; en of ze moeten veranderen van strategie of aandachtsgebieden. Probeer in ieder geval te voorkomen dat je komt vast te zitten op een burning platform, zoals wij dat noemen. Een brandend platform midden op zee: je kunt geen kant meer op en raakt de controle kwijt.”

Wat  Jongen daarmee bedoelt, is dat ondernemers duidelijke keuzes dienen te maken. In de beslommeringen van alledag ontbreekt het aan tijd voor reflectie. Resultaat is niet zelden dat de ondernemer de controle kwijtraakt, bijvoorbeeld aan financiers of actieve aandeelhouders. Tot de verbeelding sprekende voorbeelden zijn HEMA en AkzoNobel. HEMA is uiteindelijk het eigendom geworden van een groep obligatiehouders. Ook activistische aandeelhouders van AkzoNobel hebben zich in het verleden geroerd en, mede onder hun druk, is toen het speciale chemicaliën onderdeel verkocht.

Tegenwind

Thijs Elseman, eveneens advocaat en shareholder bij Greenberg Traurig, LLP, heeft veel ervaring op het gebied van corporate finance en herstructurering. Hij benadrukt dat bedrijven om tal van redenen van doen kunnen krijgen met zware tegenwind. Dat zijn zeker niet uitsluitend macro-economische redenen. “Er kan bijvoorbeeld sprake zijn van interne fraude, maar ook fraude bij klanten of toeleveranciers. Zulke tegenslagen kunnen impact hebben op de totale keten. Onze boodschap aan ondernemers is om jezelf regelmatig kritisch tegen de meetlat te houden en jezelf af te vragen of je nu wel doet waar je goed in bent.”

De vragen die de ondernemer zichzelf moet stellen, benadrukt Elseman, hebben vooral van doen met een bewuste voorbereiding op eventualiteiten. “Hoe zit het met de samenstelling van je aandeelhouders? Hoe zit het met buitenlandse deelneming, heb je daar controle over? In tijden van voorspoed kun je alles goed regelen, maar in tijden van tegenwind proberen betrokken partijen hun eigen positie te beschermen en moet je controle uit handen geven. Als ondernemer ben je daarbij beperkt door juridische afgrenzingen, zowel naar boven toe, naar je aandeelhouders, maar ook naar beneden toe, naar je deelnemingen.”

Ook als de zware tegenwind erin geresulteerd heeft dat de onderneming gebukt gaat onder een te grote schuldenlast kan de ondernemer door adequaat in te grijpen erger voorkomen. Elseman noemt de Wet homologatie onderhands dwangakkoord, die ruim twee jaar geleden is ingevoerd, als een uitermate flexibel en effectief stuk gereedschap om schulden te herstructureren.

Bewustwording

Zowel Jongen als Elseman hechten veel waarde aan bewustwording in de driehoek tussen fusies & overnames, transformatie en herstructurering. Ondernemers zijn veelal generalisten, geen specialisten, en moeten kennis naar binnen halen om te kunnen navigeren tussen juridische, bedrijfseconomische, strategische en financieringsaspecten en –valkuilen. Elseman: “Als het mis gaat, kan het ook heel snel mis gaan. Dat zag je recent aan de snelle ondergang van de Silicon Valley Bank. Wat ik maar wil zeggen, is dat ondernemers zich bewust moeten weten van bedrijfsrisico’s en dat ze als generalist ondersteuning kunnen gebruiken om de bedrijfsaspecten in de net genoemde driehoek met elkaar in verbinding te brengen.”

Wat succesvolle ondernemers bindt, besluit Jongen, is dat ze de durf hebben om hun koers te wijzigen en in te grijpen. Dat wordt misschien ten onrechte geframed als opportunistisch, maar zal er voor zorgen dat je van waarde en relevant blijft.

Binnen sommige bedrijven werd het juridische teams door de sales­afdeling soms gekscherend ‘deal prevention team’ genoemd. Maar met dank aan door software verbeterde processen, is dat beeld nu totaal anders, stelt Henk Jan Onstwedder, General Manager Legal Software, Wolters Kluwer.

“Salesmedewerkers kwamen de juristen binnen hun organisatie aanvankelijk bijna alleen maar tegen als ze heel dicht bij een mooie deal waren. Het clichébeeld was dat de juristen daar dan vaak voor gingen liggen, door op het laatste moment allerlei beren op de weg te signaleren.

Ik kan met zekerheid zeggen dit beeld inmiddels binnen veel organisatie totaal is veranderd. Het juridische team is op de plekken die ik bedoel nu een echte businesspartner geworden. Op steeds meer plekken is automatisering van de processen, onder meer met de juridische software van Wolters Kluwer, daarvan een drijvende kracht.

Een mooi voorbeeld bij een van onze klanten, een bedrijf dat actief is in ‘manufactering’. Het heeft overal ter wereld vestigingen, waarbij het juridische team in Nederland grotendeels de leiding heeft over de juridische processen. In elk land gaat zakendoen weer anders, wat tot gevolg had dat deze afdeling gigantische hoeveelheden werk op zich afgevuurd kreeg. Ze liepen steeds meer achter de feiten aan en dan dreigen deals dus niet meer door te gaan. Klanten hebben nu eenmaal geen weken de tijd.

Met de software van Wolters Kluwer heeft onze klant het inmiddels helemaal op de rit gekregen. Collega’s die contracten afsluiten, doen dit via vastgestelde templates; het juridische team wordt via een legal portal om advies gevraagd, interne compliance is gewaarborgd via workflows, en na de electronische handtekening worden de contracten direct op de juiste plek gearchiveerd.

Dankzij deze en andere onderdelen van de software kon dit bedrijf hun processen enorm versnellen en dus tijd en kosten besparen, terwijl het risicoprofiel werd verlaagd. Dat is precies waarvoor de juridische software van Wolters Kluwer is ontworpen.”

Cybersecurity is voor veel ondernemers vaak een puur technische veiligheidskwestie, die eigenlijk vooral wordt gezien als kostenpost. Echter laten bedrijven door deze benadering wel flinke kansen liggen, want een meer alomvattende cyberstrategie helpt juist om succesvoller te ondernemen. Nu de wereld razendsnel verandert en veel nieuwe wet- en regelgeving op gebied van cyber in aantocht is, moeten organisaties dit moment aangrijpen en hier werk van maken. Dat is de overtuiging van cybersecurity-leverancier Orange Cyberdefense, dat bedrijven adviseert en ondersteunt bij het opzetten en uitvoeren van zo’n bredere cyberveiligheidsstrategie.

“Hoewel het misschien niet vreemd is dat veel mensen denken dat cybersecurity alleen gaat over het voorkomen van digitale bedreigingen en risico’s, is het een foute aanname. Weinig organisaties en individuen realiseren zich hoe enorm veelomvattend het onderwerp cyber in werkelijkheid is en wat het allemaal voor je organisatie doet en kan doen”, vertelt Dennis de Geus, CEO van Orange Cyberdefense Nederland.
“Het wordt vaak neergezet als zeer technisch proces, maar in werkelijkheid gaat het bijvoorbeeld ook over bewustwording, bedrijfscultuur, sturen op risico’s en met name de bijdrage die het kan en moet leveren aan de zakelijke doelstellingen.”

“Het is voor veel bedrijven dan ook de hoogste tijd om tot een modernere en betere strategie te komen”, aldus Gilles van Heijst, de CTO van Orange Cyberdefense Nederland. “Die strategie moet bedrijfsmatige en cybertechnische elementen verbinden, zodat ze elkaar kunnen versterken. Dat betekent dat de strategie enerzijds moet inspelen op het voorkomen van cyberincidenten en -risico’s en compliance, terwijl het daarnaast waardevolle inzichten en kansen biedt die kunnen bijdragen aan het oplossen van de bedrijfsmatige en zakelijke uitdagingen waar men voor staat.”

Strategische cybersecurityrisico’s

Orange Cyberdefense adviseert bedrijven bij het ontwikkelen van zo’n strategie en ondersteunt ook de implementatie en uitvoering. Aan de start van het transitieproces is van belang dat een organisatie ervoor openstaat om cybersecurity door een totaal andere bril te bekijken. Als De Geus directies van klanten spreekt, stelt hij ze altijd twee vragen: “De eerste is: Wat zijn je écht grote strategische cybersecurityrisico’s? Daarmee doel ik op een risico dat zo groot is, dat als het misgaat je zaak niet meer kan door­draaien. En dan als tweede: Wat zijn de belangrijkste uitdagingen van jullie business-­strategie en wat is de beste manier om ze aan te gaan? De antwoorden vertellen veel en zo kunnen wij in kaart brengen waar binnen die organisatie de grootste winst te behalen is en op welke vlakken het cyberbeleid een boost kan geven aan de zakelijke doelstellingen.”

De komende jaren staan Nederlandse organisaties voor een flinke uitdaging op het gebied van cyberveiligheid door nieuwe, strengere wet- en regelgeving die er aan komt vanuit Brussel. “Veel organisaties zijn daar nog niet klaar voor, maar het biedt ook kansen. Als het toch nodig is om de cyberstrategie grondig aan te passen, benut dat moment dan gelijk om het breder te trekken”, aldus De Geus en Van Heijst.

De strengere wet- en regelgeving gaat specifiek over de EU-richtlijn Network and Information Security 2 (NIS2), met als doel het verhogen van het gemeenschappelijk niveau van cybersecurity. De richtlijn die nu nog geldt, NIS1, werd in 2016 aangenomen en is inmiddels verouderd. NIS1 kenmerkte zich door een voornamelijk operationele uitvoering en verantwoordelijkheid. De vernieuwde richtlijn legt de verantwoordelijkheid voor de uitvoer op het hoogste niveau binnen organisaties.

De EU-Lidstaten hebben tot september 2024 de tijd om NIS2 te implementeren. Dat zorgt voor een groot aantal veranderingen waar de overheid en organisaties in de EU-landen mee aan de slag moeten. Zo moeten nationale overheden de regels veel strenger gaan handhaven en staan er sancties op overtredingen. NIS2 geldt voor veel meer organisaties dan NIS1, dus is er op heel veel plekken werk aan de winkel. Wie eronder valt, moet maatregelen nemen op gebieden als cyberrisicobeheer, incident response en herstel.

Solide basis

Bij Orange Cyberdefense constateren ze dat het voor organisaties nog een flinke klus wordt op tijd aan de regels te voldoen. “Over de hele breedte moet nog heel veel werk worden verzet om klaar te zijn voor NIS2, maar dat is geen onmogelijke opgave. Met een goede strategie legt een organisatie een solide basis, waarop ze kunnen voortbouwen. En als het lukt om inderdaad met een strategie te komen die op meerdere gebieden waarde toevoegt, kan een bedrijf zomaar flink de vaart erin krijgen”, aldus De Geus. Van Heijst vult aan: “Dat lukt overigens niet als ze 'voldoen aan richtlijnen' blijven benaderen als een ʻcheck in the box’. In plaats daarvan moet de strategie ervoor zorgen dat compliance een integraal onderdeel van de bedrijfsvoering wordt.”

NIS2 fungeert volgens Van Heijst als effectieve stok achter de deur om iedereen wakker te schudden. Na invoering van de richtlijn verdwijnt het vrijblijvende karakter en wordt strenger gecontroleerd. Sterker nog: wanneer in de toekomst dingen ernstig misgaan, zijn bestuurders hoofdelijk aansprakelijk. Van Heijst is stellig: “Streng optreden blijkt helaas noodzakelijk. Het verleden laat zien dat dit toch vaak de meest effectieve wijze is om bewustwording en verbetering te stimuleren.”

Last krijgen met de autoriteiten wil niemand, maar voor een bedrijf is een vertrouwensbreuk met klanten en ketenpartners bijna net zo onwenselijk. Een ondeugelijk cybersecuritybeleid bij één organisatie, kan leiden tot desastreuze gevolgen voor veel anderen in de keten is al meerdere keren pijnlijk duidelijk geworden. Zo zorgde een hack bij Solarwinds bijvoorbeeld wereldwijd bij minstens 200 organisaties voor problemen, tot aan de NAVO aan toe. En werden onder meer VodafoneZiggo en NS eind maart van dit jaar nog getroffen door een groot datalek met persoonlijke gegevens van klanten. Het lek ontstond niet bij VodafoneZiggo of NS zelf, maar in de keten van een van hun leveranciers, die in opdracht van de bedrijven marktonderzoek deed.

Bepalende factor

Het maakt pijnlijk duidelijk waarom het cyberbeleid van een organisatie in toe­nemende mate een bepalende factor is bij de keuze met wie zaken wordt gedaan en met wie niet. Volgens De Geus zullen sectoren door deze ontwikkeling ook steeds meer aan zelfregulering doen. “Bedrijven gaan elkaar hierdoor scherp houden, want vrijwel niemand wil nog zaken doen met een partij die de IT-huishouding niet op orde heeft. Een goed functionerend cyberbeleid is dus steeds belangrijker voor de economische levensvatbaarheid van een organisatie.

Dat deze tijd voor organisaties uitdagingen op cybergebied met zich meebrengt is duidelijk. Het is spannend, maar biedt ook de kans om met het gehele bedrijf grote stappen vooruit te zetten, geholpen door een veelomvattende cybersecuritystrategie.
Orange Cyberdefense helpt al veel bedrijven die hier serieus mee aan de slag willen gaan en behoefte hebben aan een cyber-aanpak die de digitalisering van hun bedrijf helpt versnellen.

Bij het ontwikkelen en uitvoeren van een veelomvattende cybersecuritystrategie is het hebben van brede en actuele kennis over het snel veranderende cyberlandschap essentieel. “Wat Orange Cyberdefense uniek maakt zijn de kennis en inzichten die wij verkrijgen van onze ruim 250 onder­zoekers die wereldwijd onze telco net­werken en het internet afzoeken naar nieuwe dreigingsfactoren en ontwikkelingen. Dit zetten wij in om onze Nederlanse klanten de beste dienstverlening te bieden", vertelt De Geus. “Zo ontwikkelen wij met de klant een cybersecuritystrategie passend bij de business-strategie en sector, ondersteunen wij in het opzetten van robuste processen en systemen en leveren wij managed security diensten die helpen de business uitdagingen op te lossen.”

Zorgvastgoed staat steeds meer in de belangstelling van particuliere beleggers als relatief veilige toevoeging aan hun beleggingsstrategie.
“En eigenlijk is dat ook wel logisch”, vertelt Arjan Kuijpers, commercieel directeur bij Sonneborgh. “Al was het alleen maar omdat het aantal ouderen in Nederland in de toekomst fors gaat toenemen.”

Wonen er nu circa 800.000 senioren van 80 jaar of ouder in Nederland, over pakweg 25 jaar is dat aantal meer dan verdubbeld. Bovendien hebben we in Nederland te maken met een structureel tekort aan woningen. Voor een belangrijk deel ook passende woningen voor mensen met een zorg- en ondersteuningsvraag. “Natuurlijk zijn er door de huidige geopolitieke omstandigheden uitdagingen en onzekerheden, zoals de relatief hoge rente en de sterk gestegen bouwkosten”, gaat Kuijpers verder. “Maar daar staat tegenover dat huurcontracten vaak lange looptijden kennen en dat deze gekoppeld zijn aan de inflatie. Dat maakt dat zorgvastgoed voor beleggers nog steeds een stabiele groeimarkt is met een aantrekkelijk financieel én maatschappelijk rendement.” De behoefte aan kwalitatief, duurzaam en betaalbaar zorgvastgoed neemt dus sterk toe. Sonneborgh ontwikkelt samen met zorgaanbieders nieuwe woon- en zorgcomplexen, mede gefinancierd door particuliere beleggers via vastgoedbeleggingsfondsen.

Zorgwoningfonds Sonneborgh IV

Onder meer ingegeven door deze ontwikkelingen heeft Sonneborgh net haar nieuwste fonds voor particuliere beleggers geïntroduceerd: Zorgwoningfonds Sonneborgh IV. Dit beleggingsfonds is nu open voor inschrijving. Het fonds belegt in drie woon- en zorgcomplexen met de zekerheid van langjarige huurcontracten en biedt particuliere beleggers een gemiddeld
rendement van 7,50 procent. Kuijpers: “Regelmatig bieden wij particuliere beleggers de gelegenheid om te participeren in onze beleggingen via onze zorg­woningfondsen. Fondsen met kwalitatief vastgoed en een aantrekkelijk financieel én maatschappelijk rendement in een stabiele groeimarkt.” Zorgwoningfonds Sonneborgh IV belegt in de ontwikkeling, realisatie en exploitatie van drie woon- en zorgcomplexen in Cuijk, Rheden en Rotterdam en werkt hierbij nauw samen met de professionele zorgorganisaties Woonzorgnet, Siza en Humanitas. “De locaties worden na aankoop verbouwd en verduurzaamd in overleg met deze zorgorganisaties. Na oplevering worden de complexen langjarig aan hen verhuurd voor tenminste 15 jaar. In totaal bieden de drie locaties plaats aan 120 volwassenen en ouderen met een zorg- en ondersteuningsvraag”, vertelt Kuijpers.

Aantrekkelijk rendement

Het fonds biedt particuliere investeerders de gelegenheid om te investeren in duurzaam en betaalbaar zorgvastgoed met de zekerheid van langjarige huurcontracten. Het totale fondskapitaal bedraagt 20,8 miljoen euro. Hiervan wordt 15,6 miljoen euro bijeengebracht middels de uitgifte van participaties. De resterende 5,2 miljoen euro wordt gefinancierd door middel van een hypothecaire lening. Als investeerder ontvang je ieder kwartaal een mooi
rendement en deel je mee in de waardeontwikkeling van het vastgoed.
Het verwacht totaalrendement bedraagt 7,50 procent op jaarbasis over de looptijd van 10 jaar, waarvan gemiddeld 4,75 procent jaarlijks wordt uitgekeerd als direct rendement. Deelnemen kan vanaf 100.000,- euro en er worden geen emissie-kosten in rekening gebracht.

Veel organisaties vechten de ‘war on talent’ uit door te focussen op het aantrekken van goede nieuwe mensen. Daardoor verliezen ze nog wel eens uit het oog welk talent ze al in huis hebben en worden kwaliteiten niet maximaal benut. Bij het bedrijf Expat Mortgages besloten ze over te stappen op HR software van Personio, waardoor meer tijd overbleef om aandacht te besteden aan medewerkers en hun ontwikkeling. De resultaten mogen er zijn, vertelt CEO Kenneth Leenders. “Onze HR-afdeling is hierdoor het kloppend hart van de organisatie geworden.”

Bij Expat Mortgages hebben ze een wat bredere definitie opvatting over wat een HR-afdeling moet doen, dan wellicht bij andere bedrijven gebruikelijk is. Vanwege de rol die de afdeling door Expart Mortgages is toebedeeld, noemen ze deze binnen het bedrijf geen HR, maar ‘People and Culture’.

“Wij zien HR niet als een puur administratieve afdeling, die alleen maar de zaken
afhandelen die je richting je medewerkers al verplicht bent om te doen”, zegt Leenders. “Daar valt bijvoorbeeld ook persoonlijke begeleiding van medewerkers onder, wat direct begint op het moment dat nieuwe mensen ‘onboarden’. Bij ons vertegenwoordigt HR namelijk ook de kernwaarden van het bedrijf: persoonlijk, optimistisch, uitdagend en ondernemend. Deze waarden willen we terug laten komen in alles wat we doen, dus ook in hoe ons personeel het ervaart om bij Expat Mortgages te werken.”

Maar daar moeten de HR-medewerkers dan wel de tijd voor hebben, naast de personeelszaken die ze hoe dan ook moeten afhandelen. Die tijd vinden werd enkele jaren geleden een flinke uitdaging voor de HR-medewerkers, toen het bedrijf snel begon te groeien. Expat Mortgages geeft - de naam zegt het al -  onafhankelijke hypotheekadvies aan expats die in Nederland een woning willen kopen en financieren.  Toen ze daar in 2007 mee begonnen waren er vrijwel geen mogelijkheden voor expats om een hypotheek te krijgen, dus Expat Mortgages deed goede zaken door dit gat in de markt te vullen. Inmiddels is het bedrijf daardoor gegroeid naar 65 medewerkers. 

Groei bijbenen

“Uiteraard is het allemaal gegaan met vallen en opstaan,” zegt Leenders. “Ook tijdens de periode van snelle groei wilden wij absoluut niet inleveren op de vier
kernwaarden, maar er zaten periodes bij waarin wij heel veel van onze mensen hebben gevraagd. We konden de groei eigenlijk niet meer bijbenen met de
hoeveelheid werknemers die we toen hadden. Het is leuk als de zaken zo goed gaan, maar je moet altijd oog blijven houden voor wat dat met je mensen doet. Het kan ook de verkeerde kant opgaan als je niet ingrijpt wanneer teveel op hun schouders terechtkomt.”

Dat maakte het voor de leiding van Expat Mortgages noodzakelijk om continu te onder­zoeken of de manier waarop bepaalde werkzaamheden werden gedaan mogelijk nog te optimaliseren was, om het makkelijker, sneller en goedkoper te maken. Onder andere veel HR-processen bleken veel tijd te kosten. Leenders noemt als voorbeelden het registreren van verlof, de salarisregistratie, het digitaliseren van documenten (contracten online onder­tekenen en opslaan) en de administratie die komt kijken bij het verwerken en goed­keuren van de uren van oproepkrachten.

Wat Expat Mortgages volgens Leenders vooral nekte, was het gebrek aan overzicht, wat kon worden verklaard door de absentie van een professioneel en gebruiksvriendelijk systeem, waarop ook medewerkers een­voudig kunnen inloggen om bepaalde zaken zelf af te handelen.  Leenders: “Wij willen de beste werkgever van Nederland zijn en zorgen dat we er op de momenten van de waarheid voor onze mensen zijn. Om die reden hebben we besloten een HR-systeem aan te schaffen, waardoor het voor iedereen prettiger wordt om hier te werken. Zo is de samenwerking Personio tot stand gekomen. Het bleek een heel gouden greep.”

On- en offboarding

Dat zegt Leenders niet voor niks, want hij noemt legio voorbeelden van dingen die beter gaan bij het bedrijf sinds het de HR-software van Personio gebruikt. Dat geldt sowieso voor de eerder genoemde administratieve processen, maar ook voor het maken van templates voor bijvoorbeeld contracten. Daarnaast zijn alle handelingen die samenhangen met on- en offboarding nu eenvoudiger en sneller, dankzij de tool voor de sollicitatieprocedure. Medewerkers gebruiken de app, waarin ze snel veel zelf kunnen regelen.

Daarnaast biedt de Personio-software de mogelijkheid om aandacht voor de ontwikkeling van medewerkers een boost te geven, concludeert Leenders. “Het helpt ons met het verwerken van concrete doelstellingen en zorgt voor een tijdlijn die aangeeft wanneer we voortgangs-, feedback- en evaluatiegesprekken
moeten voeren. Daarnaast kunnen we eraan afleiden wat de wensen van werk­nemers zijn en welke trajecten ze volgen, om dat vervolgens aan onze eigen ambities te koppelen. Mijn ervaring is dat onze eigen ontwikkeltrajecten veel meer zijn gaan leven sinds we Personio gebruiken.”

Het is dus niet verwonderlijk dat ze zich bij Expat Mortgages niet meer kunnen voorstellen hoe het zonder de software zou zijn. “Sinds we ermee aan de slag zijn gegaan, hebben we een echt professionele, overzichtelijke en interactieve HR-­omgeving gekregen, dat het kloppende hart van de organisatie is. Dat is fijn voor de mensen die er direct voor verantwoordelijk zijn, voor de rest van de werknemers en ook voor de mensen die de leiding hebben. Kortom: voor iedereen.”