Ernst Daniël Smid zingt sinds zijn 25e en zit volgend jaar veertig jaar in het vak. De charismatische bariton wordt dan 65, een leeftijd om het misschien eens rustig aan te gaan doen. Hij woont hij inmiddels wel in Barneveld, een klein rustig stadje op de Veluwe, maar lijkt harder te werken dan ooit. “Ik heb wel last van fysieke ongemakken, maar daar heb ik helemaal geen tijd voor."

Als er iemand hoort te weten waar je moet zijn deze zomer, dan is het wel Kay Nambiar. Hij heeft als presentator bij MTV zo’n beetje ieder Nederlands festival bezocht. Wat zijn zijn must-see’s voor deze zomer? 

Het traditionele bouwproces in Nederland is dood. Lange leve het nieuwe bouwproces, waarbij er veel meer aandacht bestaat voor duurzame processen. Bij een circulair bouwproces is de energie gericht op het volledig recyclen van alle materialen en producten.

We moeten weg van iedereen voor zichzelf. Samen zijn we sterk, samen kunnen we de concurrentie aangaan. Althans, dat is de boodschap van Peter Savelberg. “Als aparte steden komen we niet meer voor op de rankinglijstjes van wereldsteden.”

Wereldwijd ervaren steden een periode van ongekende groei. De Verenigde Naties schat dat in 2030 60% van de wereldpopulatie in steden zal wonen. De vastgoedindustrie speelt met het oog op deze snelle verstedelijking een belangrijke rol in het creëren van leefbare, welvarende en duurzame stedelijke omgevingen. Ons succes hangt af van hoe we omgaan met de complexe krachten verbonden aan verstedelijking, waaronder globalisatie, snelle technologische vooruitgang, culturele veranderingen en demografische veranderingen. 

Deze krachten veranderen de eisen die aan vastgoed worden gesteld in snel tempo.  We zien een verschuiving in het gedrag van bewoners en gebruikers van gebouwen en steden, waaronder een grotere voorkeur voor gebruik in plaats van eigendom, gezamenlijke in plaats van privéruimte en de mogelijkheid om wonen, werken en recreëren te combineren op één plek. Gebruikers verlangen bovendien steeds meer diensten en flexibiliteit van eigenaren en managers. Hierdoor vervagen de grenzen tussen sectoren; placemaking is belangrijker dan ooit en er ligt meer nadruk op aantrekkelijke openbare ruimtes. Verdichting van steden wordt noodzakelijk voor het faciliteren van functiemenging en een betere bereikbaarheid en connectiviteit.

Als gevolg van deze ontwikkelingen verdwijnen traditionele toetredingsdrempels en staat het verdienmodel van vastgoedspelers, zoals ontwikkelaars en beleggers, op de helling; het gebruik van vastgoed steeds vaker als een dienst wordt gezien - “space as a service” - en het operationeel management steeds vaker het verschil maakt. Hierdoor verandert de risico/rendementsverhouding drastisch en hebben vastgoedspelers nieuwe vaardigheden nodig om zich succesvol aan deze nieuwe realiteit aan te kunnen passen.

Lisette van Doorn

Chief Executive, Urban Land Institute Europe

De toenemende druk op het stedelijk gebied zet de leefbaarheid binnen de stadsring onder spanning. De stad duurzaam (ver)bouwen en inrichten moet dit probleem tackelen.

Energieprestatiecontracten (EPC’s) en Energy Service Companies (ESCo’s) zijn een doeltreffend middel om de doelstellingen uit het Energieakkoord te realiseren. Wat kan beter?

Creativiteit is ons echte kapitaal, maar dat realiseren we ons onvoldoende. Dat stelt kunstenaar en uitvinder Daan Roosegaarde. “Nederland lijkt haar innovatiekracht een beetje te zijn vergeten. We worden een meningenland. Maar een mening, dat is net als diarree: iedereen heeft er weleens last van.” 

Te warm, te koud. Nederlandse kantoormedewerkers klagen wat af over de temperatuur op kantoor.

De veranderingen in de economie dwingen organisaties en professionals anders naar talent te kijken. Goed talentmanagement geeft werknemers kansen en de ruimte en bindt ze niet vast. Agility en flexibiliteit zijn hierbij de kernwoorden. “De klant is de baas, niet het management.”

Wie het woord managementgoeroe hoort, denkt al gauw aan Ben Tiggelaar. Zowel in zijn workshops als in zijn populaire boeken behandelt hij belangrijke onderwerpen zoals werk, leiderschap en verandering. Ook competentieontwikkeling komt regelmatig aan bod. Wat is nu precies het geheim daarvan? “Er staat één vaardigheid centraal: de vaardigheid om nieuwe vaardigheden te leren.”

De grote thema’s van dit moment zijn digitalisering, diversiteit, aanpassingsvermogen en duurzaamheid. Weet je die als leider goed te verbinden, dan is de kans op succesvol leiderschap groot. Hoe? Meer oog voor de soft-skills, maar wel verpakt in een hard jasje.

Je bedrijf groeit en je hebt mensen nodig. Goede mensen. Die passen binnen je team. En die lang blijven om je bedrijf echt vooruit te helpen. Makkelijker gezegd dan gevonden. “Als je innovatief werk biedt, zorg dan minstens dat de recruitmentsite een innovatieve ervaring is.”

Gestolen data, versleutelde bestanden of identiteitsfraude. Het zal de meeste ondernemers niet overkomen – denken ze. Een naïeve gedachte, want niet alleen is de kans op een hack groter dan velen denken, de gevolgen daarvan kunnen tot schade van duizenden euro’s leiden. Ondernemer Frank Landhuis: “Dan zak je door de grond heen: je bedrijf overgeleverd aan een hacker.”

3 vragen aan Krishna Taneja

Director National Security bij TNO

Waarom is een nationale technologie agenda noodzakelijk?

“De maatschappij wordt steeds meer digitaal en ook criminelen zetten vaker complexe technologie in. Veiligheid wordt dus ook meer technologisch gedreven. Er moet worden nagedacht over de vertaling van vergaarde informatie naar Big Data en aan de hand daarvan moet worden beredeneerd wat de volgende handeling zal zijn. Gezien deze complexe ontwikkelingen is het noodzakelijk dat veiligheidsorganisaties tot een gemeenschappelijke ontwikkelagenda.”

Wat moet er gedaan worden tegen jihadistische content op het internet?

“De overheid speelt ook in de virtuele samenleving een rol en ook daar is technologie voor nodig. Je moet de risico’s kunnen detecteren en dan bedenken wat je daarmee gaat doen. Uit onderzoek blijkt dat Zero tolerance sowieso niet werkt, dus je moet afwegen hoe en wanneer je optreedt. Aanwezig zijn en weten dat het gebeurt is het belangrijkst.”

Wat moet er gebeuren met alle data die op dit moment verzameld wordt?

“Er moet een algoritme worden geprogrammeerd die ervoor zorgt dat je de juiste data uit het geheel kunt halen. Als je niet aan de ingestelde algoritmes voldoet, zal je ook nooit uit de analyse komen. Zo wordt de gewone burger niet geschaad en de privacy gewaarborgd.”

Een betere luchtkwaliteit, weinig geluidsoverlast en een slimme inrichting van de stad hebben een positief effect op de gezondheid van mensen in steden. Om dit te verwezenlijken heeft het ministerie van Infrastructuur & Milieu het programma Slimme en Gezonde Stad (SGS) opgezet. Maar hoe pak je dat nou aan? Op welke manier kunnen we echt winst boeken als het gaat om ‘gezonde steden’?    

Het SER Energieakkoord heeft nauwelijks voor de energietransitie gezorgd. De CO2-uitstoot is weer toegenomen. Er moet hoognodig een tandje bij.

Zo’n halve eeuw geleden deed Nederland er amper acht jaar over om alle huishoudens van aardgas(leidingen) te voorzien. De transitie naar aardgasloze wijken gaat veel meer tijd kosten. Inzet van ICT – van slimme meters en big data management tot intelligente netten – wordt cruciaal. Uiteindelijk hangt het van de bewoners af. 

Wat kan de consument doen om zijn huis te verduurzamen en om zoveel mogelijk energie te besparen? Wat Talitha Koek van Natuur en Milieu betreft, een heleboel.

“Goed isoleren scheelt al een hoop, evenals dubbele beglazing en energiezuinige apparaten. En zonnepanelen op je dak natuurlijk, in combinatie met een slimme display. Slimme meters kunnen helpen om je bewust te maken van je eigen energieverbruik. Daarnaast heb je allerlei zuinige apparaten, bijvoorbeeld nieuwe koelkasten, die nog maar 20% van de elektriciteit gebruiken als modellen van tien jaar oud. Bijkomend voordeel is dat de koelkasten steeds slimmer worden en je voorraad in de gaten kunnen houden.”

Één ding is volgens Koek in ieder geval zeker. Wij moeten binnen vijftien jaar met zijn allen van het gas af. En wij moeten erover nadenken hóe wij dan onze woningen gaan verwarmen: dat kan met elektriciteit of met duurzame warmte. “In nieuwbouw kun je het beste meteen een warmtepomp plaatsen. Er bestaan ook al zogenaamde nul-op-de-meter-woningen. Voor bestaande bouw is het met name een kwestie van goed isoleren, in combinatie met warmtenetten.”

Zo wordt in steden zoals Utrecht en Amsterdam met veel oude panden stadsverwarming op gas de komende jaren vervangen door warmtenetten. Die draaien op warm water, opgewekt met restwarmte uit afval of uit de industrie. “Alleen hebben wij in Nederland daar geen grote hoeveelheden van. Dus zullen wij veel met behulp van elektrificatie moeten ondervangen.”

Binnen de duurzaamheidstransitie speelt energieopslag een cruciale rol. Rob Kreiter, programmamanager energieopslag bij ECN: “Binnen het energiesysteem wordt het aandeel van fluctuerende bronnen, zoals zon en wind, steeds groter. Daardoor is op termijn veel flexibiliteit nodig: in de vorm van opslag, back-up vermogen of gebruik dat meelift met het aanbod.”

Met smart grids wordt het probleem slechts deels ondervangen. Kreiter: “Op het moment dat iedereen zonnepanelen op zijn dak heeft en de zon volop schijnt maar niemand thuis is, is opslag essentieel.”

Een oplossing ziet Kreiter in offshore windparken, waarbij je fluctuaties in vermogen zou kunnen afvlakken zonder verlies van windenergie. Zoals de hub die Tennet wil bouwen in de Noordzee? Kreiter: “Daar zou je grootschalig een omzetting mee kunnen realiseren van wind naar waterstof. En die waterstof vervolgens aan land kunnen brengen.”

Op kleine schaal ziet Kreiter toekomst weggelegd voor opslag zoals bij windmolens bij de boer, zonneparken en binnen huishoudens. “Die zullen een andere vorm van opslag kennen. Batterijen dus. Misschien ook wel kleine schaal omzettingen naar waterstof. Alleen zullen de kosten van die technologie eerst omlaag moeten. Maar met schaalvergroting gebeurt dat vanzelf.”